“CÓ 2 TỶ ĐỒNG, ĐẦU TƯ VÀO ĐÂU?”
Trong chuỗi hội thảo về đầu tư cho 2011 và những năm khó khăn sắp đến,
câu hỏi tôi nhận nhiều nhất từ khán thính giả Việt Nam là “tôi đang có
khoảng từ 1 đến 5 tỷ đồng tiền tiết kiệm. Tôi phải đầu tư vào đâu cho an
toàn và hiệu quả?”
Câu trả lời của tôi vẫn là những giải pháp bền vững sau 42 năm quan sát
kinh tế thế giới. Thực ra, đây là những nguyên tắc căn bản cho sự đầu tư dài
hạn, dành cho một thành phần tương đối khá giả của xã hội và nó ứng dụng
vào những thời điểm cực thịnh của kinh tế toàn cầu cũng như những lúc
bong bong tài sản thi nhau vỡ. Nhiều người tham dự hội thảo đã thất vọng vì
tôi không đưa ra một công thức nào kỳ diệu để giúp họ chụp giựt cơ hội
trong suy thoái; hay để họ biết thêm một kênh “đầu cơ” hay hơn. Họ luôn có
quan niệm là đầu tư thì phải biết “đi tắt đón đầu” hay “mượn đầu heo nấu
cháo”.
Trước hết, tôi muốn khẳng định lại sự khác biệt giữa đầu tư và kiếm tiền.
Nếu đầu tư cần một tỷ lệ hoàn trái tốt (ROI-return on investment) dựa trên
mức rủi ro mà nhà đầu tư đã chấp nhận sẵn; thì việc kiếm tiền lại tùy thuộc
vào nhiều yếu tố chủ quan và địa phương, đôi khi không liên quan gì đến
đầu tư. Một khế ước cung cấp lớn với một công ty đa quốc, một bắt tay với
một quan chức dưới gầm bàn, một tin tức nội gián chính xác của đội lái tàu
chứng khoán, một việc làm với số lương hậu hĩnh… là một ngàn lẽ một
những chuyện kiếm tiền. Và theo nhiều nhà tỷ phú thế giới, tiền kiếm được
nhiều và khả quan nhất là vào thời điểm cực thịnh của bong bóng hay vào
những lúc đại suy thoái của nền kinh tế. Người Tàu vẫn thường ca tụng
“nguy cơ”, trong nguy hiểm mới thấy rõ cơ hội.
Trở lại vấn đề đầu tư: đây là một quy trình để bảo vệ tài sản của mình và hy
vọng một lợi nhuận khả quan có thể được tìm thấy qua những quyết định
đầu tư dựa trên khả năng chấp nhận rủi ro. Mức lợi hoàn trái (ROI) luôn có
tỷ lệ thuận với các điều kiện rủi ro.
GIÁO DỤC