238
D Ấ U X Ư A
Trong ngày “dài nhất” (le jour le plus long), 06 tháng sáu 1944
– theo mật khẩu là một bài thơ của Paul Verlaine
“Les chansons
d‘automnes” được phát thanh trên làn sóng điện hôm ấy “Les
sanglots longs des violons de l‘automne blessent mon coeur
d‘une langueur monotone...”. “Những tiếng đàn vĩ cầm nức nở dài
lâu của nàng thu rạch xé tim tôi thăm thẳm chán chường đều đặn
đơn côi” – quân đội Đồng Minh, phối hợp với quân kháng chiến
Pháp (France Libre), đổ bộ trên bờ biển vùng Normandie vào đầu
mùa hè, thời tiết đã ấm và nước biển bớt lạnh giá, tấn công quân
Đức quốc xã, mở đầu cho cuộc chiến thắng chấm dứt Đại chiến
thế giới lần thứ hai.
Ngày 26 tháng tám 1944, de Gaulle cùng hai tướng lãnh Leclerc
và Juin tiến vào Paris. Chỉ riêng trận đánh tại Paris đã có 2.800
quân Đức quốc xã bị giết, nhưng tổn thất về lực lượng kháng
chiến và thường dân cũng khá lớn: 3.000 người bị giết và 7.000 bị
thương. Riêng binh đoàn thiết giáp của Leclerc cũng bị mất 130
lính và 319 bị thương.
Laval bị quân Đức quốc xã giải về Đức vào tháng tám 1944.
Năm 1945 Laval trốn được qua Tây Ban Nha, nhưng bị Franco bắt
giao cho Hoa Kỳ, rồi bị giao trả lại cho chính quyền Pháp.
Laval bị kết án tử hình vì tội hợp tác rất chặt chẽ với Đức quốc
xã. Hôm xử án, Laval tìm cách tự tử, nhưng bị các bác sĩ điều trị
đặt ông lên một chiếc ghế ngồi để bị xử bắn.
Pétain, bị quân Đức đem theo về Belfort, rồi Sigmaringen.
Pétain trở lại Pháp vào tháng tư 1945, bị kết án tử hình ngày 15
tháng tám 1945, nhưng được de Gaulle, nghĩ đến công trạng của
Pétain trong thời Đệ nhất thế chiến, ân xá, giảm án tử hình thành
