LỜI NÓI ĐẦU
Chúng tôi đã dành hai mươi năm cho việc chiêm nghiệm và hoàn thiện
cuốn sách này – một khoảng thời gian khá dài mà chính chúng tôi cũng
không nhận ra. Năm 1991, Ann bắt đầu khóa học tiến sĩ tại Trường quản lý
Kellogg của Đại học Northwestern và dành hầu hết thời gian của mình để
thực hiện một số nghiên cứu bước đầu mang tâm lý học vào lĩnh vực đạo
đức kinh doanh. Trọng tâm của nghiên cứu này là sự hợp tác giữa Ann và
David Messick - một Giáo sư lỗi lạc của chương trình Kaplan về Đạo đức
học tại trường Kellogg. Công trình nghiên cứu của họ khảo sát sự suy giảm
đạo đức, tức là xu hướng những người có đạo đức đưa ra những quyết định
thiếu đạo đức vì những yếu tố đạo đức đã dần không còn đóng vai trò quan
trọng trong quyết định của họ. Max có liên hệ với Ann và Dave trong một
vài phần của nghiên cứu nhưng phần lớn ông đóng vai trò người quan sát
và cổ vũ cho công trình này.
Năm 2000, Max tham gia cùng với một nhóm sinh viên của Đại học
Harvard và bắt đầu thực hiện nghiên cứu với những người đồng sự mới là
Mahzarin Banaji và Dolly Chugh về đạo đức giới hạn (bounded ethicality),
hay nói cách khác là cách con người thực hiện một cách có hệ thống những
hành vi thiếu đạo đức trong vô thức. Ý tưởng rút ra từ nghiên cứu này cùng
với những nghiên cứu của Dave và Ann sẽ được diễn giải trong quyển sách
này.
Cùng khoảng thời gian này, tập đoàn năng lượng Enron sụp đổ, các tổ
chức và các trường dạy kinh doanh bắt đầu bị thúc ép phải có hành động cụ
thể để giải quyết sự suy thoái đạo đức đang xảy ra trong xã hội. Vì vậy, lĩnh
vực đạo đức kinh doanh bắt đầu có những chuyển biến mà chúng tôi sẽ
miêu tả trong quyển sách. Một trong những chuyển đổi quan trọng là sự
phát triển của lĩnh vực đạo đức hành vi – tập trung vào việc tâm lý con
người sẽ hoạt động như thế nào trong những tình huống đạo đức. Sự quan
