Nguyễn Tử Quang
Điển hay tích lạ
Giảm bếp, tăng bếp
Đời Chiến Quốc, nước Ngụy và nước Tề giao tranh. Tướng Tề là Tôn Cẩn
nói với Điền Kỵ:
- Quân của Bàng Quyên vốn dũng mãnh mà khinh thường Tề, chi bằng nay
ta giả ra thế yếu dụ nó.
Điền Kỵ hỏi:
- Dụ cách nào?
- Ngày nay nên làm 10 vạn bếp, ngày hôm sau nên dần dần bớt đi. Nó thấy
bếp của quân ta bỗng bớt mất, tất cho quân ta nhát sợ mà trốn đi, sẽ gấp
đường tiến đánh. Như thế khí nó tất kiêu và sức nó tất kiệt, ta sẽ dùng kế
mà đánh tất thế nào cũng thắng.
Tướng của Ngụy là Bàng Quyên khi thấy quân Tề rút lui để lại địa điểm cũ
rộng rãi, cho người đến quan sát, xem chỗ bếp đun thấy 10 vạn bếp. Quân
Tề báo cáo, Bàng Quyên lấy làm sợ hãi, cho rằng quân Tề quá nhiều,
không thể khinh địch. Hôm sau, đến một chỗ dinh trại bỏ lại thì chỉ thấy có
hơn 5 vạn bếp. Lại hôm sau nữa, chỉ còn thấy có 3 vạn bếp. Bàng Quyên
mừng rỡ nói với thái tử Thân:
- Tôi vốn biết người nước Tề hèn nhát, nay vào đất Ngụy mới có 3 ngày mà
quân lính bỏ trốn quá nửa rồi, còn dám đánh nhau nữa ư!
Đoạn truyền lịnh tấn binh.
Khi đi đến Mã Lăng thì mặt trời đã lặn. Đường Mã Lăng là một nơi hiểm
yếu, ở giữa hai quả núi, hang khe sâu hẹp. Bấy giờ vào lúc hạ tuần tháng
10, trời không trăng... Tiền quân của Bàng Quyên báo cho Quyên hay là có
nhiều cây bị chặt chận ngang đường, khó tiến lên được. Quyên bảo: đó là
quân Tề sợ bị đuổi theo nên lập ra kế ấy.
Nhưng Quyên vừa ra lịnh cho quân lính khuân gỗ mở đường, bỗng ngẩng
đầu thấy chỗ thân cây đẽo trắng, thấp thoáng có dấu chữ; nhưng vì đêm tối
không nhận rõ mới sai tên lính đánh lửa soi xem, nhận thấy hai câu: "Bàng
Quyên chết dưới cây này" và "Quân sư Tôn bảo". Bàng Quyên bây giờ hốt
hoảng, biết là mắc mưu, vội vàng hạ lịnh cho quân lui mau. Nhưng chưa
