Nguyễn Tử Quang
Điển hay tích lạ
Cỏ Ngu Mỹ Nhân
Hán, Sở giao binh tại Cai Hạ. Đây là trận cuối cùng quyết định thắng bại
của đôi bên.
Tướng soái của Hán vương Lưu Bang là Hàn Tín đem trăm vạn quân siết
chặt vòng vây, quyết tiêu diệt Sở Bá Vương Hạng Võ. Bị vây suốt mấy
hôm, quân Sở, người thiếu lương, ngựa thiếu cỏ, trong một đêm chúng bỏ
trốn gần hết. Chỉ còn hai tướng là Hoàn Sở và Chu Lan.
Sở Hạng Võ được tin báo, ra trướng nhìn quanh. Quân Sở bấy giờ chỉ còn
độ hơn ngàn người. Sở vương kinh hãi, buông tiếng thở dài não ruột, quay
trở vào. Sở hậu là Ngu Cơ đón tiếp, hỏi:
- Việc quân hôm nay ra sao mà thiếp thấy sắc diện đại vương có chiều ê ủ?
Sở vương nói:
- Lưu Bang thất phu, ngờ đâu có chí lớn. Quân ta sinh biến đã bỏ đi hết.
Nay binh Hán đánh phá rất gấp, một mình ta khó mong địch lại. Nếu thoát
khỏi vòng vây trở lại đất Giang Đông mới mong mưu đồ khôi phục, nhưng
nghĩ đến nàng, lòng ta vô cùng chua xót.
Ngu Cơ nghe nói nghẹn ngào, tức tưởi khóc:
- Thiếp mong ơn đại vương luyến ái, tình sâu ghi khắc vào lòng. Nay bước
cùng, đại vương muốn bỏ thiếp đi xa làm lòng thiếp như dao cắt ruột.
Đoạn nàng nắm chặt lấy áo Sở vương, nước mắt lai láng. Cả hai bịn rịn
không muốn lìa nhau. Sở vương khiến kẻ tả hữu bày rượu ra, uống với Ngu
Cơ vài chén, đoạn cất tiếng ca, lời rất bi tráng:
Lực bạc sơn hề khí cái thế,
Thời bất lợi hề chuy bất thệ.
Chuy bất thệ hề khả nại hà?
Ngu hề, Ngu hề khả nại hà!
Tạm dịch:
Sức khổ núi chừ khí hơn đời.
Thời bất lợi chừ ngựa chẳng đi.
Ngựa chẳng đi chừ biết làm sao?
