Nguyễn Tử Quang
Điển hay tích lạ
Bạo chúa xem quỳnh hoa
Đời nhà Tùy (587-617), ở Dương Châu thuộc huyện Giang Ninh, một phồn
hoa đô hội nước Tàu, có ngôi chùa tên Dương Ly. Một đêm giữa lúc canh
ba, ngoài chùa bỗng có ánh sáng lòe như lửa dậy. Trên không lại có tiếng
nổ vang, rồi có một vật gì sa xuống như sao rơi, mùi thơm xông nên nực
mũi.
Người trong nhà mở cửa đổ ra xem.
Gần bên giếng của chùa bỗng mọc lên một cây hoa lạ. Cây cao một trượng,
trên ngọn có một đóa hoa ngũ sắc cực kỳ tươi đẹp. Trên hoa chia làm 18
cánh lớn, dưới có 24 cánh nhỏ. Người ta gọi là Quỳnh Hoa.
Lúc bấy giờ có người tên Vương Thế Sung ở thành Lạc Dương, nguyên
trước can án giết người nên chạy trốn đến chùa trú ngụ. Vương vốn biết vẽ,
thấy thế mới lấy bút mực ra vẽ đóa hoa ấy.
Vua nhà Tùy là Dương đế, nhân một đêm nằm mộng thấy hoa, nay được tin
có hoa lạ trổ tại Dương Châu mới yết bảng nếu ai vẽ được đóa hoa ấy, đem
dâng cho nhà vua thì sẽ được trọng thưởng. Vương Thế Sung mang bức
tranh ấy đến dâng, được nhà vua tha tội giết người lại được phong chức
Quỳnh Hoa thái thú.
Chùa Dương Ly đổi thành chùa Quỳnh Hoa.
Vì hoa trong tranh còn đẹp lộng lẫy, cố nhiên hoa thực còn đẹp gấp ngàn
lần. Gợi lòng tò mò ham thích nên nhà vua định ngự giá ra Dương Châu
xem hoa.
Vốn đường đất từ Lạc Dương (kinh đô nhà Tùy) đến Dương Châu ở Giang
Nam rất xa xôi, khó đi. Nhà vua cho đi xe giá nhọc nhằn nên truyền cho
người đốc uất dân chúng lao dịch khai kinh bắc cầu từ Long Trì thẳng qua
ải Trường Bình, thông với sông Huỳnh Hà cho đến Dương Châu để ngự
thuyền rồng cho tiện. Đồng thời lại truyền cho người xây cất cung điện nơi
ấy để nghỉ ngơi.
Việc lực dịch quá gian lao, bọn quan lại tham tàn thừa nước đục thả câu
càng bóc lột nhũng nhiễu dân chúng. Nhân dân cực khổ chết chóc, tiếng
