sự khám phá. Đọc bài thơ “ Thăm mả cũ bên đường” của thi sĩ Tản Đa sẽ
thấy cái muôn hình vạn trạng của một sự chết đối với con người :
Chơi lâu nhớ quê về thăm nhà
Đường xa người vắng bóng chiều tà
Một dãy lan cao làn gió chạy
Mấy cây thưa lá sắc vàng pha
Ngoài xe trơ một đống đất đỏ
Hang hốc đùn trên đám cỏ gà
Người nằm dưới mả là ai đó
Biết có quê đây hay vùng xa
Hay là thời trước kẻ cung đao
Hám đạn liều tên quyết mũi dao
Cửa nhà xa cách vợ con khuất
Da ngựa gối bỏ lâu ngày cao
Hay là thủa trước kẻ văn chương
Chen hội công danh nhỡ lạc đường
Tài cao phận thấp chí khí uất
Giang hồ mê chơi quên quê hương
Hay là thuở trước khách hồng nhan
Sắc sảo khôn ngoan trời đất ghen
Phong trần xui gặp bước lưu lạc
Dầu xanh theo một chuyến xuân tàn
Hay là thuở trước khách phong
lưu Vợ con đàn hạc đề huề theo
Quan san xa lạ đường lối khó
Ma thiêng nước độc phong sương nhiều
Hay là thuở trước bậc tài danh
Đôi đôi lứa lứa cũng linh tinh
Giận duyên tủi phận hờn ân ái
Đất khách nhờ chôn một khối tình
Suối vàng sâu thẳm biết là ai
Mả cũ không ai kẻ đoái hoài Trải