dân mất nước, trong tay không một tấc vũ khí, nay đứng
trước quang cảnh ấy, cả đoàn đại biểu đều cảm động, có
người rưng rưng nước mắt. Tôi được tin ông Cụ đã ở Tân
Trào, nên quên cả mỏi mệt, định tiếp tục đi ngay, vì từ cơ
quan này vào trong ấy cũng gần thôi. Nhưng một trận mưa
to sập đến. Suối dềnh lên, đường bị nghẽn. Chúng tôi đành
phải nghỉ lại đây. Suốt đêm tôi thao thức. Hết nghĩ đến ông
Cụ, lại ngắm nhìn những đồng chí du kích bố trí bảo vệ
đoàn đại biểu. Lắng nghe thấy mấy đồng chí nói tiếng Tày
Cao Bằng, tôi nghĩ ngày mai vào gặp ông Cụ, chỗ ở chắc là
còn nghiêm mật hơn thế này.
Sáng hôm sau, cơm nước xong, chúng tôi vào Tân Trào. Tới
nơi anh Võ Nguyên Giáp cho chúng tôi biết ông Cụ đang
chờ, nhưng ốm lắm. Mấy hôm trước, bệnh tình có vẻ nguy
kịch, tưởng chết. Ông Cụ đã một lần cho gọi anh Phạm Văn
Đồng và anh Võ Nguyên Giáp vào bàn các công tác như có
ý giối giăng. Rồi anh Giáp dẫn chúng tôi đến chỗ Bác ngay.
Qua cây đa Tân Trào, lội một con suối, tới chân đèo Nhe, đi
sâu vào chừng vài trăm thước. Tôi tiến vào một nhà sàn
thấp, ngạc nhiên vì thấy việc bảo vệ gần như không có.
Trong nhà sàn bên cạnh, chỉ có mấy đồng chí phụ trách
máy vô tuyến điện.
Bước vào cái lều Bác ở, tôi rất cảm động. Nhà trống hơ
trống hác, bốn phía không có phên che. Ngoài chiếc máy
đánh chữ và một ít giấy, không có một thứ đồ đạc gì khác.
Bây giờ đã vào thu, lại sau những trận mưa liên miên, khí
trời lành lạnh, Ông Cụ ngồi xổm một mình trên sàn. Tôi
nhận ra ngay ông Cụ, nhưng ông Cụ hom hem quá, khác
hẳn đồng chí Vương hồi trước, ông Cụ đã để râu, tóc lốm
đốm bạc, hai má hóp lại. Đầu đội miếng vải túm lại như mũ
