[53b] TRẤN VĨNH-THANH
Trấn Vĩnh-thanh nầy nguyên so lập ra châu Định-viễn và dựng dinh
Long-hồ ở xứ Cái-bè, sau dời qua ấp Long-an, thôn Long-hồ, lãnh 1 châu, 4
tổng. Năm thứ 2 (1779) đời vua Thế-tổ cao Hoàng-đế đổi tên là Hoằng-trấn
dinh, lỵ-sở ở chỗ này, tục gọi là xứ Bãi-bà-lúa. Năm thứ 3 (1780) vì Cao-
miên hữu sự, ở xa khó chế ứng, nên đem lỵ sở về thôn Long-hồ, đổi tên
làm Vĩnh-trấn-Dinh.
Năm Mậu-thân (1778) đầu thời trung-hưng, đem 2 đạo Long-xuyên và
Kiên-giang nhập về quản hạt, trong ấy có phủ Ba-thắc [54a] nguyên người
Cao-miên ở, ngoại trừ ra để làm thuộc địa Cao-miên.
Năm Mậu-thìn (1808) niên hiệu Gia-long thứ 7, đổi châu (Định-viễn)
làm phủ, và Vĩnh-trấn làm Vĩnh-thanh-trấn.
Năm Gia-long thứ 9 (1810) trích đem Long-xuyên, Kiên-giang thuộc về
trấn Hà- ên.
Ngày 22 tháng 2 năm Gia-long 12 (1813) đắp thành trì dựng công thự ở
địa-phận ấp Bình-an và ấp Trường-xuân thôn Long-hồ. Nơi đây có những
dải sông to lớn ràng buộc, chiếm cứ yếu hiểm, làm một hùng-phiên cự-trấn
cho thành Gia-định, khống chế Cao-miên, lại có đường thủy của 2 con sông
rất ện lợi về sự giao thông, mà ruộng vườn cũng béo tốt.
Phía đông giáp huyện Kiến-hòa trấn Định-tường, lấy hạ-khẩu sông lớn
Ba-lai làm giới hạn ; phía tây giáp 3 phủ Nam-vang, Linh-quỳnh, Chân-sâm
nước Cao-miên ; phía nam giáp 2 đạo Kiên-giang, Long-xuyên trấn Hà- ên ;
phía đông-nam giáp biển lớn: Ba-lai, Ngao-châu, Băng-cung, Ba-thắc, Mỹ-
thanh ; phía bắc giáp huyện Kiến-đăng trấn Định-tường, lấy Tiền-giang làm
giới hạn [54b]. Từ đông đến tây cách 200 dặm rưỡi, từ nam đến bắc cách
350 dặm rưỡi, phía bắc đến thành Gia-định 240 dặm rưỡi, lãnh 1 phủ, 4
huyện, 6 tổng.