một nho-sĩ trói gà không chặt, con người thuần hậu và thế cô sức yếu, dẫu
thù giặc phải ôm ấp trong thâm-tâm. Làm quan đồng thời với Lãnh-binh
Tấn, ông làm trái ngược bạn đồng liêu. Trong khi Lãnh-binh Tấn gào ra
khói thét ra lửa, Lê-tấn-Đức, như tên ông đã chỉ, đem nhơn-đức băng bó bớt
những vết thương đau của dân chúng. Một trong những công-đức lớn của
ông là cho đào ao lớn tại làng Thành-phố. Dân chúng tri ơn, tới ngày nay
còn gọi ao ấy là ao Ông-Đốc, vì về sau ông lên chức đốc-phủ-sứ. Tại Gò-
công ngày nay có một con đường gọi là đường Đốc-phủ-sứ để tưởng niệm
người hiền đức biết thương dân. Chúng tôi đề-nghị gọi đường này là đường
đốc-phủ Đức cho rõ rệt hơn và có tính cách lịch-sử, hơn là gọi trơn đường
Đốc-phủ-sứ, vì Đốc-phủ-sứ trơn có nghĩa gì đâu ? Đốc-phủ-sứ nào mới
được chứ ? Vì cũng có vài Đốc-phủ quỉ-sứ đó thì sao ?
ÔNG CHỦ SỰ THIỀU
Tại Gò-công có con đường được đặt tên là đường Chủ-sự Thiều. Chủ-
sự Thiều là ai ? Đã làm gì để được nêu danh muôn thuở ?
Ông tên thật Trần-đình-Thiều, người làng Thuận-ngãi (làng Thành-
phố). Từ nhỏ theo Hán-học, ông thông-minh và hiếu học. Dưới triều Tự-
Đức, luôn hai khoa ông thi đậu Tú-tài. Được bổ ra làm việc, ông giữ chức
Hình-bộ chủ-sự tại Đế-đô, kinh thành Huế.
Đời làm quan một mực thanh-liêm chánh-trực, lúc chí-sĩ trở về Gò-
công, ông lập trường dạy học, đem sức già đào luyện lớp hậu-sinh. Nhờ
công lao dạy dỗ của ông, học trò nhiều người nên danh phận.
Ông cũng là một văn nhân có hạng, bài phú « Tân-hòa thắng-cảnh »
của ông còn truyền tụng đến ngày nay.
Công đào tạo thanh-niên, công vun bồi văn-học, ông Nguyễn-đình-
Thiều quả xứng đáng được nêu danh và tưởng niệm.
BÀI PHÚ TÂN-HÒA THẮNG CẢNH
