HÀNH TRÌNH CỦA SÓI - Trang 37

đầu lia lịa đầy vẻ thán phục.
- Thì ngày nay các ông cũng có những Little Sài Gòn đó thôi. Ngoài khu
Little Sài Gòn tại quận Cam thuộc thành phố Westmister Nam California
ra, nghe đâu cũng sắp có Little Sài Gòn tại quận Tender-loin thuộc San
Francisco và hy vọng sẽ còn nhiều Little Sài Gòn nữa. Người Việt các ông
cũng chịu khó lao động làm ăn cần cù đâu thua gì chúng tôi. Cứ thử nhìn
lại thành phố Westmister trước 1975 thì biết, nó chỉ là một thành phố bỏ
hoang. Ngày nay Little Sài Gòn đã trở thành một khu du lịch lớn với trung
tâm mua bán khổng lồ tại đại lộ Bolsa và đang còn sắp lấn sang
Sacramento nữa đấy.
Một kiểu khen lại lấy lòng chăng, ông trùm mỉm cười.
- Trên 50 triệu người Hoa chúng tôi xa xứ đa số đều có tinh thần cần cù say
mê trong làm ăn. Chúng tôi hình thành những mạng lưới kinh doanh không
tên riêng, hình dạng và đây là những loại công ty gia đình được quản lý bởi
người sáng lập, tạo thành những cộng đồng người Hoa chặt chẽ gồm những
người Hoa chặt chẽ gồm những người cùng chung ngôn ngữ, cùng nếp
sống văn hóa tinh thần. Cần cù làm việc liên tục hỏi và có niềm tin không
lay chuyển trong kinh doanh với những ràng buộc về huyết thống hoặc của
cộng đồng… Trong quan hệ kinh doanh chúng tôi thường nhấn mạnh đến
niềm tin, chữ tín chứ không hẳn là những hợp đồng kinh tế ký kết mà còn
là các trật tự có từ hàng ngàn năm theo cách hành xử mang tính truyền
thống. Điều này đã tạo cho chúng tôi nhiều lợi thế trong kinh doanh, cho
việc độc quyền kiểm soát, tập trung và điều hòa vốn. Ông trùm cười, nhiều
nước châu Á đã có bài học về sức mạnh huyền bí khó kiểm soát nổi đối với
những tập đoàn người Hoa các ông một khi nó muốn lũng đoạn thị trường.
Bởi chính những sức mạnh này tạo thành các mạng lưới vô hình trong đó
luật pháp chỉ có ý nghĩa vô cùng mờ nhạt. Tôi nhớ không nhầm thì miền
Nam Việt Nam trước 1975 là tên tuổi của những ông trùm Hoa kiều như Lý
Long Thân, Lâm Lê Hồ, Mã Tuyên… một thời làm mưa làm gió trên
thương trường Sài Gòn mà chính quyền cũ dù biết nhưng đành bó tay, là
một bài học nhãn tiền ai cũng thấy. Lão già người Hoa gật đầu lia lịa khi
nghe ông trùm nhận xét.