CHƯƠNG 1
Bối cảnh:
Đất nước bình yên
S
ự nghiệp Gorbachev gắn liền với những biến động chính trị của Liên
bang Xô viết. Chương này đem đến cho độc giả một cái nhìn tổng quan về
hệ thống chính trị Xô viết từ khi thành lập năm 1917. Lenin thay đổi tư duy
nhiều lần để chèo lái con thuyền đất nước phát triển, nhưng khi việc cải tổ
cơ cấu hệ thống Xô viết còn dang dở thì ông qua đời năm 1924. Những
người kế nhiệm ông đã hoàn thành tốt chương trình cải cách giai đoạn đầu
vào thập niên 1920 nhưng sự thắng thế của Stalin đã đánh dấu chấm hết cho
nền kinh tế thị trường, mở đầu nền kinh tế kế hoạch tập trung. Với cơ chế
này, quyền hành kinh tế, chính trị tập trung ở Moskva, nằm trong tay Stalin
và những người cùng phe cánh. Cơ chế kinh tế mới ngày càng tỏ ra kém
hiệu quả nhưng mãi đến khi Stalin mất năm 1953, ý tưởng cải cách cơ chế
kinh tế cũ mới xuất hiện. Khrushchev cố gắng tiến hành các cải cách triệt để
nhưng ông không bao giờ có thể vượt qua áp lực dồn ép từ nền kinh tế phân
tán và quyền hành chính trị tập trung. Kosygin đã cố gắng mạnh dạn trao
cho các xí nghiệp quốc doanh quyền quyết định nhiều hơn nữa, nhưng các
sự kiện diễn ra ở Tiệp Khắc năm 1968 làm cho những ý niệm của ông bị tê
liệt hoàn toàn.
Liên bang Xô viết là một quốc gia chịu sự lãnh đạo của Đảng, còn về
hành pháp thì các Hội đồng Xô viết lãnh đạo và giám sát Ủy ban nhân dân
địa phương cùng cấp. Việc giải quyết các mối quan hệ đan xen phức tạp này
đánh dấu từng bước tiến của Gorbachev.
DI SẢN CỦA CHỦ NGHĨA LENIN
