Việc Khrushchev đả kích Stalin trong Đại hội Đảng lần thứ 20 khiến
Gorbachev thật sự bị sốc. Nhiệm vụ của ông là phải giải thích cặn kẽ bài
diễn văn này cho thế hệ trẻ và khuyến khích, động viên họ tham gia các
cuộc đối thoại thay vì chỉ tổ chức các buổi phát biểu đơn thuần. Ông cũng
đối mặt với rất nhiều phản ứng khác nhau. Bộ máy hoạt động của Đảng
đang bị suy yếu và không có nhiều người tin Khrushchev nữa. Trong tầng
lớp thanh niên, một số người vẫn có tâm lý do dự, một số khác thì cho rằng
nên đối mặt với thực tế Stalin để lại, số khác nữa còn phân vân về mục tiêu
công khai làm trong sạch Đảng và thậm chí một số thanh niên cho rằng
Stalin chỉ trừng phạt những kẻ áp bức nhân dân mà thôi. Họ cũng cho rằng
“những kẻ đó đáng phải trả giá cho sự đau khổ của chúng ta”. Đây là quan
điểm khó khăn nhất khi vùng Stavropol phải trả giá quá đắt thời Stalin cầm
quyền. Đối với Gorbachev, sự thật này dễ cảm nhận vì bản thân gia đình
ông từng là nạn nhân. Tuy nhiên, người ta còn ngờ ngợ về bài phát biểu
này. Nó được viết ra một cách khôn khéo nhằm đánh vào tình cảm con
người, nhưng lại quy tất cả những điều xấu xa của thời kỳ ấy vào khuyết
điểm về tính nết của Stalin mà không phân tích những quá trình chuyển
biến ngấm ngầm bên trong.
Mikhail Sergeevich ngay lập tức tạo được ấn tượng và vào năm 1956,
ông được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Komsomol vùng
Stavropol. Ông thành lập một câu lạc bộ tranh luận với quan điểm mới mẻ
mà người ta chưa bao giờ được nghe đến, đồng thời chủ trì mọi cuộc họp
thảo luận về các chủ đề như sở thích và văn hóa. Người nào có phản ứng,
tất nhiên sẽ bị chặn lời ngay. Ở đây ông đã xây dựng được niềm tin ngày
càng vững chắc và luôn giành phần thắng trong các cuộc tranh luận nhờ
kiến thức ông học được. Tình trạng thất nghiệp ở thị trấn khá cao, tội phạm
gia tăng. Các nhóm thanh niên tình nguyện được thành lập nhằm giúp chính
quyền địa phương nhưng Gorbachev nhanh chóng phát hiện ra rằng họ
không bao giờ lấy được lòng tin của nhân dân vì họ sử dụng luật pháp một
cách cứng nhắc. Trong thị trấn xuất hiện những bức ảnh đả kích các nhà
máy trì trệ, các quan chức luôn say mèm.
