HỌC VIỆN Y HỌC ĐÁNG SỢ - Trang 277

công trình Propylaea, đài tưởng niệm ở đồi Acropolis, đền thờ Parthenon và
bức tượng khổng lồ của thần Zeus tại đỉnh Olympus.
16. Aspasia (470-410 TCN): một phụ nữ nổi tiếng vì sắc đẹp, trí thông
minh và tài năng chính trị. Sau khi cưới Pericles, ngôi nhà của họ trở thành
nơi tụ tập của những học giả và chính khách Athens. Nhiều sử gia coi
Aspasia là người gây ra các cuộc nổi loạn Samian và cuộc chiến tranh
Peloponnesia. Trong Từ điển Encarta có bức tranh vẽ bà rất đẹp.
17. Ðây là cuộc chiến tranh Peloponnesia (431-404 TCN), được sử gia
Thucydides kể lại rất chi tiết.
18. Thucydides đã miêu tả như sau về trận dịch (năm 430 TCN): 'Chính tôi
cũng mắc bệnh và thấy nhiều người khác cũng vậy. Bắt đầu là một cảm giác
bỏng cháy trong đầu, rồi mắt tôi trở nên đỏ ngầu. Sự xuất huyết bắt đầu từ
lưỡi và cổ họng, cùng với hơi thở rối loạn. Sau khi hắt hơi và sổ mũi, cơn
đau dồn vào ngực. Ho và nôn mửa tiếp theo. Nạn nhân thường chết vì trào
máu nôn mửa, hiện tượng này làm cả người nhão ra, hiện tượng khoa học
thời đó chưa từng thấy. Da khô đi và nở tung ra. Mọi người không thể chịu
đựng được quần áo dù nhẹ đến đâu, và muốn trần truồng hoàn toàn. Phần
lớn họ muốn được ngâm mình trong nước lạnh. Họ không thể ngủ và không
thể ở yên một chỗ. Cái chết thường đến sau cơn sốt vào ngày thứ bảy hoặc
thứ tám, nhưng nếu người bệnh sống qua được thời điểm đó, bệnh sẽ chạy
vào bao tử gây ra chứng ỉa chảy. Nó tác động đến các bộ phận sinh dục và
các đầu ngón tay ngón chân, nên nhiều người bệnh không thể làm gì được
nữa. Nhiều người cũng mất trí nhớ. Không từ nào có thể tả nổi thứ bệnh
này, nó gây ra sự đau đớn mà tôi nghĩ không ai có thể sống qua nổi.'
1. Megalopolis là thành phố lớn nhất của Arcadia xưa kia, hiện nay
Megalopolis là địa danh thuộc Arkadhia, vùng Peloponnesus, Hy Lạp.
2. Viện Hàn lâm ở Athens, do Plato mở.
3. Aratus xứ Sicyon (271-213 TCN) là một thống chế và nhà lãnh đạo của
Liên minh Achaea (Achaean League), liên minh quân sự của Hy Lạp cổ đại.
Plutarch cũng viết về cuộc đời của Aratus nhưng chúng tôi không chọn đưa
vào cuốn sách này.
4. Sicyon: thành phố Hy Lạp cổ, gần Argos.