may là, tiền thuế cho kỳ tiếp theo sẽ ngốn hết phân nửa số lợi nhuận này.
Các chủ sở hữu của Rockwood tiếp cận Graham - Newman như một
khách hàng có khả năng mua lại công ty của họ, nhưng Graham -
Newman không đồng ý với giá mà họ đề nghị. Thế là họ quay sang nhà
đầu tư Jay Pritzker, người đã từng tìm ra cách tránh được một khoản thuế
khổng lồ.
Đó là nhờ ông ấy biết rằng Luật Thuế Mỹ năm 1954 nói
rằng nếu một công ty giảm qui mô hoạt động, nó có thể không phải nộp
thuế cho việc “thanh lý từng phần” hàng tồn kho. Vì thế Pritzker mua
vừa đủ cổ phiếu của Rockwood để nắm quyền kiểm soát công ty này và
hướng công ty đi theo con đường sản xuất sô-cô-la thỏi và từ bỏ hoạt
động sản xuất sô-cô-la bơ. Ông phân bổ 13 triệu pound hạt ca-cao sang
phần sô-cô-la bơ, sẽ được “thanh lý” theo kế hoạch của ông sau đó.
Tuy nhiên, thay vì bán hạt ca-cao lấy tiền mặt, Pritzker đề nghị đổi cho
các cổ đông khác để lấy cổ phiếu nhằm tăng phần vốn của mình trong
công ty. Vì thế ông đề nghị dành cho họ một mức giá ưu đãi, 36 đô la hạt
ca-cao
cho một cổ phiếu thay vì 34 đô la
như chúng đang được
giao dịch trên thị trường.
Graham nhận ra ngay cách kiếm tiền từ thương vụ này - Graham-
Newman có thể mua cổ phiếu của Rockwood và hoán đổi chúng cho
Pritzker để lấy hạt ca-cao và thu lợi 2 đô la trên mỗi cổ phiếu. Đây mới
gọi là kinh doanh chứng khoán: hai vật gần như giống hệt nhau hoán đổi
cho nhau với giá khác nhau, tạo điều kiện cho một nhà đầu tư thận trọng
có thể đồng thời mua của người này và bán cho người khác để hưởng
chênh lệch giá mà hầu như không phải hứng chịu rủi ro gì. “Câu châm
ngôn cũ của Wall Street đã được viết lại,” sau này Buffett nói. “Cho một
người một con cá, bạn nuôi anh ta được một ngày. Dạy một người cách
buôn chứng khoán, bạn nuôi anh ta được cả đời.”
Graham-Newman một giấy chứng nhận quyền sở hữu kho hàng của ông
ấy. Đó chỉ là một tờ “biên lai” nói rằng người giữ tấm giấy có quyền sở
hữu một lượng hạt ca-cao nhưng có thể chuyển nhượng nó như một cổ
