HUN SEN - NHÂN VẬT XUẤT CHÚNG CỦA CAMPUCHIA - Trang 171

cũng như trong dân chúng”.
Tình trạng phá hoại dinh thự của Ranariddh có phải là một hành động cố ý
hay do quân lính bị hăng máu lên trong lúc chiến sự nóng bỏng ?
Hun Sen nói “ Chiến sự lúc nào cũng gây thiệt hại về nhân mạng và tài sản,
dù điều đó thuộc về cá nhân hay đảng phái chính trị. Tốt hơn là không nên
gây ra chiến sự”.
Nước cờ được Hun Sen tính toán đã cho thấy ông có thể không chịu
nhượng bộ Mỹ và ASEAN, dù cho điều đó có nghĩa là trong tương lai gần
sẽ bị Mỹ từ chối viện trợ hoặc sẽ không có được tư cách thành viên của
nhóm các nước trong khu vực, mà ông hy vọng sẽ giành được cả hai mục
tiêu đó vào đầu năm 1998.
Không phải chỉ có một nước gán cho cuộc tấn công của Hun Sen là một
cuộc đảo chính . Nhưng Ranariddh nói “ Chúng tôi phải gọi một con mèo là
con mèo. Tất nhiên đó là một cuộc đảo chính”.
Về phần mình, Hun Sen cho chúng tôi biết “ Tôi thật bực mình khi người ta
nói rằng tôi đã tiến hành một cuộc đảo chính, vì vào thời điểm ấy, tất cả các
con tôi đã từ New York và Singapore trở về nhà và mẹ tôi ở với tôi. Nếu tôi
có ý phát động một cuộc đảo chính thì tôi sẽ không gọi con cái mình trở về
nhà và chăm sóc mẹ tôi tại nhà của mình khi chiến sự đang diễn ra”.
Hoa Kỳ mới chỉ tạm hoãn viện trợ hai phần ba trong số 35 triệu đô la số
tiền viện trợ hàng năm, nhưng chính phủ Clinton không còn gọi đó là một
cuộc đảo chính. Việc gọi như vậy sẽ làm bất kỳ việc viện trợ nào cho
Campuchia đều bị xem là bất hợp pháp theo luật pháp của Hoa Kỳ : cấm tài
trợ cho một chế độ được dựng lên do cuộc nổi dậy. Quá trình bắt đầu viện
trợ trở lại sẽ càng phức tạp hơn trong các cuộc tranh luận của Quốc hội
không biết bao giờ ngưng, và những người phải hứng chịu thiệt hại cuối
cùng là người dân Campuchia . Nhật Bản vẫn không cắt giảm 70 triệu đô la
viện trợ của họ; trong khi Trung Quốc, ASEAN, Úc và Liên Minh châu Âu
không hoàn toàn phản đối sự nổi lên của một nhà lãnh đạo đanh thép, họ hy
vọng người ấy cuối cùng sẽ chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài. Một trở ngại
lớn cho Hun Sen là bị các nước ASEAN từ chối cho Campuchia gia nhập
vào nhóm các nước của họ tại một cuộc họp cấp Bộ trưởng vào ngày 10