Tôn Thất Bình
Kể Chuyện Các Vua Nguyễn
Thiệu Trị I
Câu Đối Nguy Hiểm
N ổi Lo Âu Đối Với Hồng Bảo
Thơ Ngự Chế của Thiệu Trị.
Vua Thiệu Trị, trong những lúc rảnh rỗi công việc y triều chính, thường hợp
các hoàng tử nhỏ tuổi để thử thách tài năng đối
đáp. Một hôm nhà vua ra câu đối :
- Bắc sứ lai triều
Hoàng Tử Hồng Bảo nhanh nhẩu đối:
Tây Sơn phục quốc
Vua Thiệu Trị phì cười, mắng khéo con :
- Tây Sơn mà phục quốc thì cả bà con mi không có đất mà chôn. Lần sau có
đối thì cũng phải giữ gìn ý tứ nghe con !
Hồng Bảo giật mình, biết mình lỡ miệng, từ đó trở nên e dè, thận trọng hơn
trong lời nói.
Nổi Lo Âu Đối Với Hồng Bảo
Biết tính Hồng Bảo ưa ăn chơi, ít ham học, nhà vua thường có lời dụ bảo:
- Con học thức còn nông kém, phàm làm việc gì, cần phải hỏi đến sư bảo. Cổ
Nhân còn vái lạy khi lời nói chính đáng, huống chi là đối với thầy. Còn bọn
Tạ Quang Cự, Hà Duy Phiên, Tôn Thất Bạch đều là những bể tôi kì cựu, thân
tín, con phải lấy lễ mà đối đãi không được khinh lấn bậy, phải kính cẩn, gắng
theo .
Vì có tâm trạng lo âu về đức hạnh và học vấn của con mình như vậy, nên nhà
vua rất thận trọng chọn người giữ Kinh Thành khi ngự giá Bắc Thành. Ông
bảo Đại học sĩ Trương Đăng Quế:
- Kinh Sư là chỗ căn bản trong thiên hạ, trách nhiệm coi việc nước không
phải là nhẹ, Hồng Bảo tuổi tuy đã lớn, nhưng không có học , kiến văn hẹp
hòi, e khó làm xong công việc, Hoàng Tử thứ hai vốn sẳn thông minh Trẫm
muốn giao cho việc lưu kinh, được không ?.
