Tôn Thất Bình
Kể Chuyện Các Vua Nguyễn
Thành Thái II
Các Cuộc Vi Hành Kỳ Lạ Của Thành Thái
Vốn sẵn thông minh, từ nhỏ đã sống chan hòa với nhân dân lao động nên nhà
vua có ý thức dân chủ, muốn chia sẻ gian khổ với những lớp người cùng bần
trong xã hội, muốn hiểu biết những tâm tư, tình cảm của họ, do vậy nhà vua
thường vi hành, có khi lợa hóa trang đủ cách để được tự do đi lại.
Có lần vua Thành Thái đi bách bộ trên cầu Gia Hội, gặp một người vác mấy
cây tre, lính vội chạy lên dẹp đường. Nhà vua bảo:
- Mình dân không phải là dân, vua không phải là vua, tại sao dẹp người ta
làm chi? "
Vua Thành Thái thường đi bắn ở Cổ Bị cách Huế 30 cây số ), hay ghé chơi
các làng dọc bờ sông Bồ. Vào làng vua thường cho trải chiếu ngồi giữa đất.
Thế là dân làng vây quanh để xem mặt vua. Nhà vua hỏi dân muốn xem chi,
dân chỉ nói muốn xem bắn, nhà vua bắn cho họ xem.
Lại có lúc nhà vua cải trang một người ăn mày và thực hành nghề nghiệp ấy.
Ai cho gì, nhà vua cũng nhận. Chắc nhà vua muốn " thử chơi cho biết " để
hiểu sâu sắc hơn nỗi đau trần thế!
Nhưng có lẽ cuộc vi hành thú vị nhất là nhà vua cải trang thành một thư sinh
nho nhã lên Kim Long chơi. Sau khi thăm đủ nơi chốn trên vùng đất thanh
lịch này, ông cùng với mấy người tùy tùng bước xuống bến Đò. Bỗng thấy cô
lái đó xinh đẹp, nhà vua xuống gợi chuyện. Đò mới ra bến, nhă vua ỡm ờ hỏi
cô gâi:
- " Này, có ưng làm vợ vua không? ".
Ngây thơ chẳng biết đó là vua cải trang, nàng nửa đùa nửa thật đánh bạo nói :
" Ưng " .
Thế là nhà vua đứng dậy cầm tay nàng kéo ra mũi thuyền, bước nhanh ra sau
đò cầm lái , giành lấy tay chèo từ tay người đẹp, đích thân chèo cho đò xuôi
dòng Hương từ Kim Long đến bến Nghinh Lương trước Phu Vân Lâu. Đò
cặp bến, nhà vua rước nàng " đưa em vào Nội ", thể theo lời nguyện ước của
nàng.
