Anh cầm lấy cái đèn và chiếu vào đó. Đúng như
anh đã nghĩ, có chữ viết ở trên.
“Một cái bình đựng cốt,” De Roquefort nói. “Có
biết là của ai không?
Anh xem xét dòng chữ và thấy mừng vì được viết
bằng tiếng Aramaic. Chắc là đúng. Tập tục để người
chết trong các hầm mộ ngầm dưới đất cho đến khi tất
cả chỉ còn lại đống xương khô, rồi chúng được cho
vào một cái bình đá, rất quen thuộc với người Do
Thái trong thế kỷ đầu tiên. Anh biết rằng hàng nghìn
tiểu đựng cốt vẫn còn lại. Nhưng chỉ một phần tư
trong số chúng có chữ viết ở trên để có thể biết được
bên trong là xương của ai - hiện tượng này được giải
thích bằng việc dân chúng thời đó ít người biết chữ.
Trong nhiều thế kỷ, nhiều bình đựng cốt giả đã xuất
hiện - đặc biệt là một cái được cho là đựng xương của
James, người anh em cùng cha khác mẹ của Jesus.
Một cách kiểm tra độ xác thực là dựa trên kiểu chất
liệu được sử dụng - đá vôi từ những hòn núi gần
Jerusalem - cùng với cách khắc chữ, rồi kiểm tra
bằng kính hiển vi lớp gỉ đồng, và kiểm tra chất
cácbon.
Anh đã học tiếng Aramaic ở đại học. Một thứ tiếng
khó, thêm nữa lại hết sức phức tạp với nhiều dạng
thức khác nhau, rồi tiếng lóng, và rất nhiều lỗi của
những người chép sách ngày xưa. Làm thế nào để
khắc chữ lên cũng là một vấn đề. Phần lớn chúng rất
nông, được người ta dùng đinh để vạch lên. Hoặc
chúng được viết nguệch ngoạc, trông giống như các
hình vẽ graffiti. Cũng có lúc, như ở đây, chúng được
khắc bằng bút trâm, nên các chữ khá rõ. Chính vì vậy
mà anh không gặp khó khăn gì để luận ra các chữ.
