Lưu Bị lo Mạnh Đạt có sơ xuất, phái con nuôi là Trung lang tướng Lưu
Phong từ Hán Trung dong thuyền theo Miện Thủy xuôi xuống, cùng Mạnh
Đạt tấn công Thượng Dong, Thái thú ở Thượng Dong là Thân Đam do Tào
Tháo bổ nhiệm phải vứt thành mà đầu hàng, còn vợ con và họ hàng đều bị
bắt về Thành Đô làm con tin. Lưu Bị lại phong Thân Đam làm Chinh bắc
tướng quân vẫn làm Thái thú ở Thượng Dong, lại lấy người em trai là Thân
Nghi làm Kiến tín tướng quân, lĩnh chức Thái thú Tây Thành. Lưu Phong
thì xin làm phó quân tướng quân ở lại giữ Thượng Dong, để làm bình
phong che chở cho phía đông nam Hán Trung.
Tháng 7 đang mùa thu, Lưu Bị tự xưng là Hán Trung Vương, chính thức cai
quản đại bộ phận Kinh Châu và toàn bộ Ích Châu (gồm cả Hán Trung) kể từ
trận đánh Đương Dương năm Kiến An thứ 13, một cơ sở luôn bị phá sản,
sau mười năm được Gia Cát Lượng với vai trò một tổng quản lý chuyên
nghiệp qui hoạch lại đã thoát khỏi khó khăn, trở thành một trong ba chân
đỉnh lớn của toàn quốc.
Lời bình của Trần Văn
Phất cờ gióng trống giữa chừng trận đánh, thời cơ thắng bại thường xảy ra
trong chớp mắt.
Binh pháp Tôn Tử từng chỉ ra rằng khi rơi vào trận chiến gay go nếu duy
trì được sức tác chiến, của mình kiên trì đến cùng, thường phản bại thành
thắng.
Bởi thế nếu kẻ địch binh lực ít hơn ta, thì quân ta chia thành mấy đội mà
luân phiên công kích. Nếu kẻ địch binh lực nhiều mà ta thì ít, nên vận dụng
thế trận ngưng kết nội bộ, mới có thể phòng được sự khiêu chiến từ bên
ngoài, ấy là “dĩ dật đãi lao” vậy.
Trận đánh Hán Trung, có ba lần đánh lớn, đều bởi kiên trì phòng thủ đến
cùng, mới phản bại thành thắng được.
