Chương XV
-ooOoo-
Phẩm Mười Lăm Kệ
(CCXLVI) Anna-Kondanna (Thera. 69)
Sanh trước Thế Tôn tại làng Donavatthu, không xa Kapilavatthu bao nhiêu,
trong một gia đình Bà-la-môn rất giàu có, ngài được gọi với tên gia tộc là
Kondanna. Lớn lên, ngài biết ba tập Vệ-đà và giỏi về đoán tướng. Khi bậc
Bồ-tát mới sanh, ngài là một trong tám vị Bà-la-môn được mời đến đoán
tướng. Dầu ngài mới học nghề, ngài thấy các tướng của bậc Ðại nhân trên
đứa bé và nói, vị này sau sẽ thành Phật. Rồi ngài sống, chờ đợi vị Bồ-tát
xuất gia. Khi vị Bồ-tát xuất gia, lúc hai mươi chín tuổi, Kondanna được
nghe tin, liền xuất gia với bốn vị Bà-la-môn đoán tướng khác, như Vappa
v.v... và trong sáu năm sống ở Uruvelà, gần vị Bồ-tát, khi vị Bồ-tát đang tu
khổ hạnh. Lúc vị Bồ-tát không tu khổ hạnh nữa, các vị này chán chường bỏ
đi đến Isipatana (chư Tiên đọa xứ). Rồi đức Phật đến Isipatana, thuyết kinh
Chuyển Pháp Luân cho họ, và Kondanna cùng hàng vạn Phạm Thiên chúng
chứng được Sơ quả. Ðến ngày thứ năm, nhờ bài kinh 'Vô Ngã Tướng',
Kondanna chứng quả A-la-hán. Bậc Ðạo Sư trong buổi họp Tăng chúng ở
tinh xá Kỳ Viên, đã xác chứng ngài là bậc Ðệ nhất trong các hàng Tăng
chúng Tỷ-kheo (Xem. Ang. i. 26). Và trong một trường hợp khi Kondanna
giảng về Bốn sự thật, đề cập đến ba tướng: Vô thường, Khổ, Vô ngã, với
những phương pháp sai biệt, dựa trên Niết-bàn và giảng với sự lưu loát của
đức Phật. Bài giảng ảnh hưởng mạnh mẽ đến Sakka (Ðế Thích) khiến vị này
thốt lên những bài kệ:
673. Ta bội phần hân hoan,
Ðược nghe pháp vị lớn,
Pháp được giảng ly tham,
Hoàn toàn không chấp thủ.
Trong một trường hợp khác, thấy tâm tư của một số người còn bị chi phối
nặng nề bởi tà kiến, nên ngài nói lên bài kệ như sau:
674. Trên thế giới đất tròn,
Nhiều màu sắc hình tướng,
