Trung Bộ Kinh – Tập 3
157
(Xứ)
-- Nhưng bạch Thế Tôn, cho đến mức độ nào là vừa đủ
để nói: "Tỷ-kheo thiện xảo về xứ?"
-- Này Ananda, có sáu nội xứ, ngoại xứ này: mắt và sắc,
tai và tiếng, mũi và hương, lưỡi và vị, thân và xúc, ý và pháp.
Này Ananda, cho đến khi biết được, thấy được sáu nội ngoại
xứ này, cho đến mức độ như vậy, này Ananda, là vừa đủ để
nói: "Tỷ-kheo thiện xảo về xứ".
(Duyên khởi)
-- Nhưng bạch Thế Tôn, cho đến mức độ nào là vừa đủ
để nói: "Tỷ-kheo thiện xảo về duyên khởi?"
-- Ở đây, này Ananda, Tỷ-kheo biết như sau: Nếu cái
này có, cái kia có; do cái này sanh, cái kia sanh. Nếu cái này
không có, cái kia không có; do cái này diệt, cái kia diệt. Tức
là vô minh duyên hành, hành duyên thức, thức duyên danh
sắc, danh sắc duyên lục nhập, lục nhập duyên xúc, xúc duyên
thọ, thọ duyên ái, ái duyên thủ, thủ duyên hữu; hữu duyên
sanh; do duyên sanh lão tử, sầu, bi, khổ, ưu, não sanh khởi.
Như vậy, này Ananda, là sự tập khởi của toàn bộ khổ uẩn
này.
Nhưng do sự diệt trừ, sự ly tham hoàn toàn của chính
vô minh này, các hành diệt; do các hành diệt, danh sắc diệt;
do danh sắc diệt, lục nhập diệt; do lục nhập diệt, xúc diệt; do
xúc diệt, thọ diệt; do thọ diệt, ái diệt; do ái diệt, thủ diệt; do
thủ diệt, hữu diệt; do hữu diệt, sanh diệt; do sanh diệt, lão tử,
sầu, bi, khổ, ưu, não đoạn diệt. Như vậy là sự đoạn diệt hoàn
toàn của khổ uẩn này. Cho đến như vậy, này Ananda, là vừa
đủ để nói: "Tỷ-kheo thiện xảo về duyên khởi".
