How to Get Rich (without getting lucky)
30
và dám nghĩ lớn, từ đó họ cũng không làm được việc gì lớn. Nên nếu được cứ hãy
nghĩ lớn. Dĩ nhiên là lớn trong khả năng của bạn, lớn một cách hợp lý và hãy tích
cực về cái lớn ấy.
Những người tiêu cực và bi quan thì nói như sau: "Tôi bỏ cuộc. Tôi không thể làm
được, do đó thế giới này cũng như thế, tức là chả ai làm được gì cả. Do đó tại sao
bạn phải làm cái gì đó chứ? Nếu bạn thất bại thì tôi đúng, nhưng nếu bạn thành
công (và tôi không mong bạn thành công chút nào) tôi sẽ trông vô cùng thảm hại".
Tôi biết nghe rất rát nhưng đấy là những gì tôi quan sát được.
12.3 We descended from pessimists - Chúng ta là hậu
duệ của những người bi quan
Questioner: Tôi đồng ý với quan điểm là thà lạc quan tếu hơn lý tính bi quan.
Naval: Thật ra đã có một bộ khung cho việc tại sao ở thế giới hiện đại ta nên lạc
quan hơn bi quan. Nếu nhìn vào quá khứ 2000, 5000 hay 10000 năm trước thì giả
thử có 2 người ở trong rừng. Họ nghe tiếng động lạ, giống là cọp gầm. Người bi
quan cho đó là điềm, đi về. Người lạc quan vẫn tin đấy có thể chỉ là hươu nai. Bạn
nói tôi nghe ai có cơ hội sống sót cao hơn? Đó cũng là lý do tạo sao não người nhớ
sự kiện tiêu cực tốt hơn 5 lần so với tin tốt, và tại sao người ta luôn bấm vào những
tin giật gân, đau thương, kịch tính. Điều đó nằm trong máu của chúng ta rồi.
Do đó, ta là hậu duệ của những người tiêu cực. Từ trong gen đã lập trình như vậy
rồi. Có điều văn minh là một lực tiến hóa hoàn toàn khác. Nó tạo ra một môi trường
tương đối an toàn, không có thú dữ, đảm bảo nguồn lương thực. Nguy cơ bạn tự
hủy vì những chuyện rồ dại cũng thấp hơn nhiều.
Cơ hội lớn hơn so với rủi ra là rất nhiều nếu ta dám chơi liều. Do đó, khi ta đi đến
văn minh và sống trong xã hội hiện đại, ta sẽ cần học cách thích ứng bằng cách
vượt qua nỗi tiêu cực trong tiềm thức, và chơi những ván cược đòi hỏi có chút tích
cực vô lý. Đơn giản là vì thắng sẽ thắng lớn thắng đậm. Bạn không biết phần
thưởng của mình trong những ván cược mang tính vô lý đấy là gì: SpaceX, Uber,
Tesla, x2 tài sản, ... Thậm chí là cơ hội để thay đổi cuộc đời hay xa rộng hơn là
thay đổi cả thế giới.
Nếu bạn thất bại thì có làm sao? Bất quá là mất tiền của mình và nhà đầu tư. Và
bản thân người đầu tư cũng đã sẳn sàng cho điều đó vì chính họ cũng đang đánh
cược vào khả năng thu tiền tỉ từ bạn nếu bạn thành công. Thật ra thì trong quá
khứ thì bi quan giúp ta có cơ hội sống sót cao hơn, nhưng ở xã hội hiện đại thì bạn
cần tư duy tích cực cùng máu liều. Nhất là nếu bạn đang sinh sống các nước phát
triển. Thậm chí là những nước đang phát triển như VN.