MSNBC, và The New York Observer, người thường xuyên gửi e-mail cho
tôi từ những điểm nóng nhất trên thế giới, “Vùng Aceh trù phú này khao
khát được độc lập khỏi Indonesia khoảng 5 thập kỷ gần đây. Nguồn tài
nguyên dầu mỏ tại đây vô cùng phong phú và đó chính là lý do vì sao chính
phủ Indonesia bám chặt lấy Aceh như một con đỉa đói”. Trong suốt 30 năm
đấu tranh của tỉnh này, có khoảng từ 10-15 nghìn người đã bị giết chết tính
đến thời điểm trước khi cơn sóng thần vượt qua đại dương tràn vào đất
liền.
Những cuộc đàm phán bí mật giữa chính phủ và Phong trào Aceh tự do
(tiếng Indonesia là Gerakan Aceh Merdeka, gọi tắt là GAM) bắt đầu diễn ra
trong năm 2004. Phong trào Aceh tự do nổ ra là để giành vị thế thuận lợi
khi thương lượng, nhờ đó cho phép người dân nơi đây có thể cùng nhau
chia sẻ nguồn lợi từ các mỏ dầu, mỏ khí gas và rất nhiều nguồn tài nguyên
khác trong tỉnh; giành được một chế độ tự quản và rất nhiều những quyền
khác mà họ đã đấu tranh hàng thập kỷ để đạt được. Tuy nhiên, cơn sóng
thần đã cuốn đi tất cả.
Bởi vì Phong trào Aceh tự do là một tổ chức địa phương, hoạt động tại
vùng bị cơn sóng hung dữ tàn phá nên nó bị suy yếu nghiêm trọng sau khi
cơn sóng thần đi qua. Một số thành viên chủ chốt của phong trào bị chết
hoặc phải chịu cảnh mất người thân. Các hệ thống thông tin liên lạc và giao
thông cũng bị tàn phá nặng nề. Một lần nữa, phong trào lại phải thay đổi
hoạt động của mình, từ quá trình kháng cự và đàm phán chuyển sang giúp
đỡ các nạn nhân sóng thần và nỗ lực khôi phục lại nền kinh tế.
Mặt khác, chính phủ Indonesia cũng nhanh chóng có những điều chỉnh để
trục lợi từ vùng hỗn loạn. Những đạo quân mới nhanh chóng được điều đến
đây từ Java và những khu vực không bị ảnh hưởng của sóng thần ở
Indonesia. Trong vòng một tháng, những đạo quân này sẽ nhận được sự hỗ
trợ của các binh sỹ quân đội Mỹ và lính đánh thuê. Chẳng hạn như Neil,
cựu gián điệp CIA, đã từng chỉ đạo một đội quân được thầu khoán để bảo
vệ nước Mỹ. Mặc dù, những lực lượng vũ trang này thực hiện mệnh lệnh
