Nếu tách riêng trường hợp của 18 người nước ngoài có hoạt động chính
trị và do cảnh sát Pháp bắt giữ giao lại cho Đức, 3 người Pháp do Gestapo
bắt, 9 người có hành động mưu sát và 1 người bị tòa án binh Đức xét xử, thì
còn 57 người Pháp không có hành động nào trực tiếp chống lại người Đức,
đã bị xử bắn ngày hôm ấy như là các con tin. Hành động này của Đức là sự
vi phạm nghiêm trọng bản thỏa thuận Oberg - Bousquet, ký ngày 29-7. Tất
cả 57 người này đều do cảnh sát Pháp bắt về lý do hoạt động chính trị đã vi
phạm vào sắc lệnh ngày 26-9-1939 công bố giải tán Đảng Cộng sản, cấm
các việc in, rải truyền đơn, bao che cho các đảng viên Cộng sản hoạt động
bí mật v.v…
Tất cả những hành động này, theo con mắt của những người thi hành
luật pháp của Pháp thời đó, đều là quả tang. Và theo luật của Pháp phải do
tòa án của Pháp xét xử. Có vài trường hợp phạm tội nhẹ hơn như Ethis bị
bắt chỉ vì tội “có cảm tình với Cộng sản”, và đã nuôi những người vượt
ngục ở trại tập trung Compiège, hay như Fillätre đã cho một đảng viên
Cộng sản mượn xe đạp; như Scordia chỉ vì bị nghi là có quan hệ với một
đảng viên Cộng sản. Những người này bị bắt trước khi xẩy ra vụ mưu sát
thì làm sao họ có thể tham dự vào các hành động chống lại quân đội Đức
được? Hai người bị bắt ngay sau khi có bản thỏa thuận Oberg-Bousquet là:
Deschanciaux bị bắt ngày 1-8, và Bretagne bị bắt ngày 3-8. Hai người đều
bị giao lại cho Gestapo. Đến ngày 10-8 có 5 trong số những người bị xử bắn
vẫn còn ở nhà giam của cảnh sát Pháp là Boatti, giam ở nhà tù Fresnes; Jean
Compagnon, Hanri Dauboeuf và François Wouters bị giam ở Sở cảnh sát
Pháp và đến ngày 10-8 bị giao cho Đức rồi bị xử bắn ngay vào ngày hôm
sau. Raine bị lữ đoàn cảnh sát đặc biệt của Pháp bắt ngày 18-6, cũng bị xử
bắn.
Những người ấy do chính quyền Pháp bắt, thì sao lại bị kết tội, giam giữ
và xử theo điều khoản trong bản thỏa thuận Oberg-Bousquet? Một trong hai
người là Louis Thorez, bị bắt vào tháng 10-1940 về tội rải truyền đơn bị kết
án 10 năm tù và bị chuyển đến trại tập trung Châteaubriant, rồi cũng bị giao
cho Đức để chúng đưa đến trại tập trung ở Compiègne. Nhưng ngày 22-6-
