Đấu tranh chống cúi đầu
Liên đoàn tù nhân Côn Đảo ra đời đã mở đầu thời kỳ hoạt động sôi nổi
và đấu tranh quyết hệt của tù kháng chiến. Là cơ quan lãnh đạo cao nhất
của tù nhân, được dân chủ bầu ra, Liên đoàn tập hợp được tất cả lực lượng
tù nhân thành một khối duy nhất, dẫn dắt họ vào cuộc đấu tranh bảo vệ
quyền sống và nhân phẩm của những người tù kháng chiến.
Cuối năm 1949, qua đường dây liên lạc của ủy ban kháng chiến hành
chánh Nam Bộ, Liên đoàn tù nhân được một tài liệu mới về chủ trương của
Đảng đưa cuộc kháng chiến chuyển mạnh sang tổng phản công. Tài liệu
phản ánh tinh thần của Hội nghị cán bộ lần thứ 6 do Ban chấp hành Trung
ương Đảng triệu tập từ ngày 14 đến ngày 18-1-1949.
Ban chấp hành Liên đoàn quyết định kỷ niệm ngày Toàn quốc kháng
chiến (19-12) với nghi thức long trọng nhằm biểu dương lực lượng và củng
cố lòng tin vào thắng lợi. Báo Tiếng Tù của Liên đoàn ra trong dịp đó đã
đưa tít lớn trên trang đầu những khẩu hiệu:
– Một khối - Một ý chí - Một hành động.
– Tổng phản công nhất định thắng.
Tối 18-12-1949, các khám lập bàn thờ Tổ quốc, chào cờ, cử quốc ca rồi
liên hoan văn nghệ đến nửa đêm. Ban xã hội tập trung tiền quỹ, đường, sữa,
thuốc lá, làm bánh, nấu chè liên hoan. Anh em đặt tên cho các mục liên
hoan là “cơm chiến thắng - cháo đuổi giặc - bánh tổng phản công.”.
Ngày 19-12-1949, tất cả các khám đều tập trung ăn cơm ngoài hiên.
Trước bữa cơm, đại diện của Ban chấp hành khu đứng ra phổ biến chủ
trương tổng phản công của Đảng, tin tức chiến sự trên chiến trường và mục
đích, ý nghĩa bữa cơm liên hoan mừng chiến thắng. Bọn giám thị Pháp thấy
lạ xúm vào nghe. Đến khi diễn thuyết xong, tù nhân các khám nắm tay hô
vang các khẩu hiệu:
– Việt Nam độc lập muôn năm!