LỊCH SỬ NHÀ TÙ CÔN ĐẢO (1862 - 1975) - Trang 265

thường qua đầu mối của Sở tẩy về Nhà bếp, rồi qua các thùng cơm, canh đi
các khám, các sở tù.

Một đường liên lạc khác là từ các khám tù, sở tù, thư từ, tài liệu theo

những người khám bệnh đến Nhà Thương, rồi từ đó chuyển giao cho các
đầu mối. Đó là kiểu như đi bằng “đường bộ”. Nhà bếp còn có sáng kiến
đưa thư bằng “đường thủy, giấu trong bụng cá, trong thùng canh. Khi địch
khủng bố, khám xét gắt gao thì kíp đổ thùng lại phải trổ tài đưa thư từ qua
thùng cầu.

Anh em còn sứ dụng kiểu đi thư bằng “đường không”, từ Banh I qua

Banh II hoặc từ ngoài banh vào trong banh. Giấy in, tài liệu được “bay”
qua tường ở những điểm vắng được ấn định trước. Các giao thông viên trao
đổi tín hiệu với nhau bằng những viên sỏi ném qua, ném lại để báo hiệu
việc chuyển giao tài liệu, nhận xong trả lời. Anh em còn dùng dàn thun để
“bắn” thư từ qua tường, “bắn” từ ngoài sân qua cửa sổ lọt vào trong khám
rất an toàn. Đường “hàng không” còn có kiểu đi thư không “bay” mà “bò”
lên mái nhà rối tuồn từ khám này qua khám khác. Một loại cỏ ống mềm
hơn cói, mọc ở các bàu, trũng ở Nam Bộ, được sứ dụng đan các bao, giỏ,
nón, chiếu...

Những người tù tư pháp, xuất thân từ giang hồ, khi giác ngộ lại trở thành

những giao liên xuất sắc. Các anh Tám Nhỏ, Sinh, Vinh, Thân, Hoàng
Kiếm Thanh leo tường lẹ như thạch sùng, chuyền trên mái nhà thoăn thoát
như vượn leo cây.

Trong những hoàn cảnh đặc biệt khó khăn thì thư từ tin tức lại có cách

chuyển bằng những đường dây đặc biệt, qua những nhân mối trong bộ máy
nhà tù như gác dang Béctơram (Bertram), thầy Lũy y tá... Đường dây đặc
biệt này được Ban ngoại giới của Liên đoàn sử dụng hiệu quả trong những
năm sau.

Người được chọn làm giao liên phải có nhiều mưu mẹo và gan góc. Địch

phát hiện ra kiểu liên lạc này, lập tức phải thay bằng cách khác. Anh Quý
(Dương Ngọc Quẩy) ở Sở rẫy Giám đốc nhờ anh em ở Bản Chế làm cho

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.