Bácbiê là thầy thuốc có lương tâm. Ồng dọa sẽ báo cáo cho Cao ủy Pháp
ở Đông Dương việc Giám đốc nhà tù ngược đãi tù binh và không để cho
ông làm nhiệm vụ thầy thuốc. Giátty hất hàm ra hiệu cho tên quan hai mở
cửa rồi hầm hầm bỏ di. Bácbiê rửa các vết thương cho từng người, cho
thuốc và can thiệp cho họ được ăn cơm, uống nước.
Tôi hôm xảy ra cuộc bạo động ở Bến Đầm, địch báo động toàn đảo, khóa
chặt cửa khám, cửa banh và cho lính đặt súng bố phòng khắp các ngả xung
quanh thị trấn Côn Đảo. Đội lính chia nhau bố phòng chặn con đường từ
Bến Đầm về Côn Đảo và các ngả đường vào thị trấn. Bọn chúng cấm cố và
bỏ đói trại tù binh hai ngày liền. Ngày thứ ba mới mở cửa cho một số kíp tù
dọn dẹp vệ sinh, nấu ăn và những việc khổ sai thiết yếu. Mở cửa ra là
chúng đánh phủ đầu. Các khám phải chọn những người có gan chịu đòn ra
làm khổ sai để giữ vững tinh thần cho cả khối tù. Bọn lính Xênêgan bị kích
động việc tù binh giết chết 4 tên lính trong cuộc vượt đảo nên chúng rất
hung bạo. Khối tù binh bị đòn luôn, cứ mở cửa ra là chúng đánh.
Tù án cũng bị lục soát, tước hết đồ dùng cá nhân. Các kíp đi làm khố sai
ngoài trại bị kiểm soát gắt gao, chúng không cho các sở làm rẫy, lấy rau cải
thiện nữa. Một vài nơi giấu tài liệu bị lộ. Trần Y, liên lạc viên của Liên
đoàn bị tra tấn dã man ở sở Rờsẹc. Chúng dùng 2 khúc cây rừng cột tréo lại
kẹp nát da thịt 2 ống chân nhưng không cạy răng anh được lời nào. Trần Y
lúc đó mới 20 tuổi. Khi vào tù anh còn chưa đủ tuổi thành niên. Sau đợt ấy,
Trần Y được Liên đoàn cấp bằng khen và Đảo ủy chuẩn y kết nạp anh vào
Đảng tại Côn Đảo.
Để đối phó với đợt khủng bố này, Đảo ủy quyết định tổ chức một đợt
tranh đấu với 3 hình thức:
– Thiết lập một sự im lặng đến lạnh lùng với bọn nhà tù.
– Thảo văn bản gửi Giám đốc đòi cải thiện đời sống và đòi chế độ tù
binh.
– Đấu tranh tuyệt thực đòi thực hiện yêu sách, nếu chúng không giải
quyết.
