quyền tự nhiên và không thể xâm phạm” là quyền Tự do, Bình đẳng, An
ninh và Sở hữu. Công dân được quyền tự do tín ngưỡng, lao động, ngôn
luận, kiến nghị…
Hiến pháp 1793 xóa bỏ chế độ phân loại công dân tích cực và tiêu
cực, quy định người Pháp, nam giới đến 21 tuổi đều được đi bầu cử quốc
hội. Quốc hội được bầu lại hàng năm vào ngày 1-5. Các dự luật được quốc
hội thông qua sẽ đưa cho nhân dân thảo luận trong các cuộc họp cơ sở.
Hiến pháp quy định một Hội đồng hành pháp gồm 24 người do quốc
hội lập pháp cử ra. Hàng năm một nửa số thành viên của Ủy ban được đổi
mới.
Hiến pháp 1793 phản ánh và đánh dấu một giai đoạn mới, một giai
đoạn cách mạng cao hơn. Nó tuyên bố trước toàn thế giới những nguyên
tắc tự do và dân chủ, một nền dân chủ tư sản tiến bộ hơn hẳn hiến pháp
năm 1791. Nó được nhân dân nhiệt liệt đón chào như một thắng lợi lớn của
cách mạng.
Hiến pháp năm 1793 được thông qua nhưng không thực hiện. Trong
điều kiện hết sức nguy kịch của nền Cộng hòa, thù trong giặc ngoài câu kết
hòng bóp nghẹt nước Pháp, chính quyền Giacôbanh quyết định tạm hoãn
việc thi hành hiến pháp nhằm ngăn ngừa kẻ địch lợi dụng những điều
khoản dân chủ. Đó là một biện pháp đúng đắn vì hoàn cảnh đang đòi hỏi
tăng cường chuyên chính đối với các thế lực phản động.
Chính quyền cách mạng dựa chắc chắn vào các tổ chức nhân dân mà
những người Giacôbanh có vai trò cực kỳ quan trọng. Các chủ trương, dự
luật, các biện pháp chính trị đều được thảo luận trong câu lạc bộ Giacôbanh
trước khi đưa ra Hiệp hội dân tộc. Quần chúng nhân dân có thể tham gia ý
kiến về đường lối, chính sách thông qua các ủy ban cách mạng gồm 12
người do nhân dân bầu ra ở các địa phương. Ở Trung ương, cơ quan điều
hành có chức năng như chính phủ gồm 21 ủy ban, quan trọng nhất là ủy
ban an ninh có nhiệm vụ trấn áp bọn phản động, thành lập lực lượng vũ
trang nhân dân, tăng cường nền chuyên chính cách mạng. Mối liên hệ giữa
