Trưa ngày 23-6, tiếng súng giao tranh bắt đầu nổ. Thành phố Pari chia
thành hai trận tuyến rõ rệt: phía đông và phía tây. Nếu trong những ngày
tháng Hai, giai cấp tư sản đứng cùng một chiến lũy với giai cấp vô sản
chống lại nền quân chủ tháng Bảy và đã từng tỏ ra đau xót trước những giọt
máu, của người dân thành phố bị hy sinh thì trong những ngày tháng Sáu,
giai cấp tư sản đứng sang trận tuyến đối lập với công nhân, xả súng giết
công nhân một cách điên cuồng.
Sáng ngày 26-6, trận chiến đấu kết thúc. Lần đầu tiên Cavenhắc dùng
đến đại bác, lựu pháo và hỏa tiễn ngay trên đường phố, tàn phá nhà cửa,
mặc dầu những vũ khí đó có hủy hoại một phần tài sản của chúng. Cuộc
khởi nghĩa bị nhấn chìm trong biển máu. 25 nghìn công nhân bị bắt, ba
nghìn người bị đưa đi đày không xét xử, khắp nước Pháp bao trùm không
khí khủng bố bắn giết.
Cuộc khởi nghĩa tháng Sáu bị thất bại vì thiếu một trung tâm chỉ đạo
thống nhất. Trong cuộc đấu tranh, nhiều nhà quân sự trẻ tuổi, đầy tài năng
và dũng cảm của công nhân xuất hiện, chỉ huy chiến đấu trong từng khu
vực, trên các chiến lũy. Nhưng các chỉ huy trưởng đó không liên hệ được
với nhau, không thực hiện được kế hoạch của Kecxôxi - người đầu tiên tổ
chức các cuộc chiến đấu trên đường phố - không có tổ chức thống nhất,
thiếu sự lãnh đạo sáng suốt và chặt chẽ. Giai cấp công nhân ở Pari đã tiến
hành khởi nghĩa trong tình trạng bị cô lập. Khi tiếng súng nổ ra trên đường
phố thủ đô, nhiều trung tâm công nghiệp không lên tiếng ủng hộ.
Cuộc khởi nghĩa tháng Sáu bị thất bại nhưng có ý nghĩa lịch sử rất lớn.
Ngay trong khi các sự kiện đang tiếp diễn, Mác và Ăngghen công khai tỏ
tình đoàn kết với nghĩa quân, theo dõi từng trận đánh, kêu gọi công nhân
toàn thế giới ủng hộ công nhân Pari. Hai ông vạch rõ tính chất vô sản của
cuộc chiến đấu. Mác nhận định rằng đó là “trận giao chiến lớn đầu tiên đã
diễn ra giữa hai giai cấp đối lập trong xã hội hiện đại. Đó là cuộc đấu tranh
để duy trì hoặc để tiêu diệt chế độ tư sản”
