hại trong chiến tranh, phải bồi thường 5 tỉ Phờrăng và cắt cho Đức hai vùng
Andát và Lôren.
Như vậy, việc hoàn thành công cuộc thống nhất nước Đức là tiến bộ,
mặc dầu mục đích ấy được thực hiện theo con đường “từ trên xuống”.
Nhưng ngay từ thời kỳ đầu, khi nước Đức tư bản mới ra đời, giai cấp tư sản
và giới quân phiệt Phổ còn đề ra cho mình một nhiệm vụ khác là cướp đoạt
nước Pháp, xâm nhập Andat và Lôren. Càng tiến gần đến thắng lợi thì mục
đích đó càng có vị trí quan trọng. Sau khi Napôlêông III đầu hàng ngày 2-
9-1870, sự thống nhất Đức không còn bị cản trở nữa, thì Đức đưa quân
sang xâm chiếm nước Pháp. Khi đó, đứng về phía Đức thì cuộc chiến tranh
trở thành xâm lược, phi nghĩa.
Đối với nước Pháp, lúc chiến tranh mới bắt đầu là phi nghĩa vì nó
nhằm ngăn cản sự thống nhất Đức, tạo điều kiện để sau này tư bản Pháp có
thể bóc lột nhân dân Đức. Nhưng từ 2-9-1870, nhân dân Pháp phải chiến
đấu chống quân xâm lược, nên đứng về phía Pháp thì đó là cuộc chiến tranh
tự vệ chính nghĩa.
Ngày 18-1-1871, lễ thành lập Đế quốc Đức đã được tổ chức tại cung
điện Vecxai ở Pháp đang bị Phổ chiếm đóng. Vua Phổ Vimhem I chính thức
lên ngôi hoàng đế. Đế quốc Đức là một liên bang gồm 22 nước và ba thành
phố tự do. Hiến pháp đế quốc được ban hành ngày 16-4-1871, củng cố sự
thống nhất đế quốc, bảo tồn chế độ quân chủ và tàn dư phong kiến ở nông
thôn, bảo đảm địa vị thống trị của nhà nước quân chủ địa chủ quý tộc Phổ.
Như vậy, việc thống nhất nước Đức đã hoàn thành. Sự thống nhất là
một tiến bộ lịch sử, vì nó mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển. Nước
Đức đã thống nhất bằng con đường chiến tranh vương triều “từ trên xuống”
dưới sự lãnh đạo của quý tộc Phổ, duy trì chế độ quân chủ và những đặc
quyền quý tộc, đồng thời phát triển chủ nghĩa tư bản. Phương thức ấy làm
cho nước Đức trở thành một nguồn gốc quan trọng của chủ nghĩa quân
phiệt và là lò lửa của cuộc chiến tranh sau này.
