theo đuổi chính sách tự do buôn bán. Nhưng giai cấp tư sản chỉ ủng hộ
chính sách này khi hàng hóa của Anh được tự do tràn lấn vào thị trường
nước khác. Trong tình hình mới, phần lớn tư sản, kể cả những người đảng
Tự do, ngả sang phía Bảo thủ do Đixraêli đứng đầu là đảng chủ trương bảo
hộ mậu dịch bằng hàng rào quan thuế, không cho hàng nước ngoài tự do
xâm nhập vào thị trường của đế quốc Anh. Đixraêli mua kênh đào Xuyê,
ngăn cản Nga tăng cường ảnh hưởng ở vùng Bancăng và chiếm đảo Síp,
tạo nên lợi thế cho nước Anh ở vùng Địa Trung Hải và trên đường sang
châu Á.
Vấn đề Ailen gây một tác động lớn tới không khí chính trị ở Anh. Chế
độ tự trị (Home rule) của Ailen được quy định trong một phạm vi rất chật
hẹp, mọi quyền ngoại giao, tuyên chiến, ký hòa ước, ngoại thương, thuế
khóa, quân đội, cảnh sát vẫn ở trong tay người Anh. Nhân dân Ailen chuẩn
bị vũ trang chống lại chế độ thực dân Anh, giành độc lập. Cuộc chiến tranh
thế giới bùng nổ (8-1914) chính phủ Anh hoãn việc thực hiện chế độ tự trị.
Sự lớn mạnh của phong trào công nhân luôn luôn là mối đe dọa đối
với chính quyền tư sản. Cả hai đảng đều nhất trí trong việc ban hành những
sắc luật ngăn cản đình công, bắt công nhân phải bồi thường cho chủ những
thiệt hại do bãi công gây nên và khi cần thiết quân đội và cảnh sát thẳng tay
đàn áp. Nhưng nước Anh có điều kiện đặc biệt là hệ thống thuộc địa rộng
lớn đem lại cho giai cấp tư sản một món lợi khổng lồ. Một phần siêu lợi
nhuận được dùng để mua chuộc bộ phận công nhân có kỹ thuật và biến họ
thành công nhân quý tộc. Năm 1884, cuộc cải cách tuyển cử lần thứ ba
được tiến hành, mở rộng quyền bầu cử cho những người ở nông thôn có
nhà riêng hoặc thuê nhà với giá trên 10 đồng bảng Anh mỗi năm. Theo đó,
đại đa số công nhân lớp dưới, cố nông, người đi ở và toàn thể phụ nữ đều bị
gạt ra ngoài. Như vậy trải qua 3 lần cải cách tuyển cử kéo dài trong suốt 50
năm (1832-1884) chỉ có 4,5 triệu người trong số 36 triệu (12,5%) được bầu
cử. Quá trình cầm quyền luân phiên giữa hai đảng Tự do và Bảo thủ về
thực chất là sự tranh chấp quyền lợi giữa các nhóm tư bản. Chế độ hai đảng
