lớp thợ thủ công ở Pari và trong các nghiệp đoàn. Phái Ghexđơ vẫn giữ
nguyên tên “Đảng Công nhân”, tiếp tục đi theo đường lối mácxit và có ảnh
hưởng lớn trong những trung tâm công nghiệp, nhất là ở miền Bắc.
Từ những năm 80, sự phục hồi và phát triển của phong trào công nhân
được biểu hiện trong những cuộc bãi công sôi nổi ở các thành phố và các
khu công nghiệp, Năm 1882 có đến 182 cuộc bãi công. Cuộc bãi công của
hơn 3 nghìn công nhân mỏ Đêcadơvin kéo dài đến giữa năm 1886 bị quân
đội đàn áp dữ dội. Những cuộc biểu tình ngày 1-5 năm 1890 và 1891 được
tổ chức rầm rộ, thu hút đông đảo quần chúng tham gia. Tình trạng thối nát
của bọn Cộng hòa và Cấp tiến qua những vụ khủng hoảng Bulănggiê và vụ
biển thủ Panama càng làm tăng uy tín của những người xã hội chủ nghĩa.
Nhiều đại biểu công nhân trúng cử vào nghị viện, trong đó có Vaiăng.
Laphacgơ, Jan Jóret. Jan Jóret (1859-1914) là một chiến sĩ đấu tranh cho
sự nghiệp giải phóng lao động, kiên quyết chống chế độ phản động, quân
phiệt và chiến tranh, có ảnh hưởng lớn trong quần chúng. Nhưng ông
không phải là một người mácxit cùng với một bộ phận cánh tả tư sản tập
hợp thành một phái lấy tên là những người “xã hội chủ nghĩa độc lập”.
Đến những năm 90, phong trào công nhân vẫn ở trong tình trạng phân
tán, thiếu một tổ chức thống nhất. Nhiều phái xã hội chủ nghĩa hoạt động
tách rời nhau có khi đối lập nhau. Điều nguy hại là đảng mácxit duy nhất -
Đảng Công nhân - mắc một số sai lầm nghiêm trọng. Đã từng có công lao
giáo dục công nhân tinh thần đấu tranh giai cấp, những người phái Ghexđơ
lại quá say sưa với thắng lợi ở nghị trường nên dần dần có ảo tưởng nghị
viện chủ nghĩa, lơ là việc phát động đông đảo quần chúng ở bên ngoài. Để
thu được nhiều phiếu, họ phạm sai lầm thuộc về nguyên tắc trong cương
lĩnh nông nghiệp được thông qua năm 1892 và 1894, hứa sẽ bảo vệ quyền
tư hữu của nông dân.
Phong trào nghiệp đoàn bị phân hóa thành nhiều tổ chức như Liên
hiệp công đoàn, Liên hiệp nghiệp đoàn lao động… Năm 1902, Tổng liên
doàn lao động (C.G.T) được thành lập là tổ chức hợp nhất các nghiệp đoàn,
đáp ứng yêu cầu thống nhất của công nhân.
