ra yếu đuối. Nhưng các nước Hiệp ước cũng không thể gây được một
chuyển biến có lợi cho mình. Cả hai bên đều ở thế cầm cự.
2. Quá trình diễn biến của chiến tranh trong những năm 1915-
1916
Chiến tranh bắt đầu ở châu Âu, lan tràn ra khắp thế giới. Tháng 5-
1915, Ý gia nhập phe các nước Hiệp ước và tháng 10, Bungari gia nhập phe
Đức; còn Nhật Bản mặc dầu trên thực tế chưa tham chiến, nhưng đã nhân
cơ hội có lợi, cướp lấy thuộc địa của Đức ở Trung Quốc và Thái Bình
Đương. Năm 1915, Nhật bắt Trung Quốc phải tiếp thu hiệp ước “21 điều
khoản” như nhường tô giới, căn cứ cho Nhật, mời cố vấn Nhật v.v…, thực
chất là ra điều kiện để nô dịch Trung Quốc. Ở châu Phi và những thuộc địa
khác cũng đều xảy ra chiến tranh. Tại châu Phi, Anh và Pháp tiến hành
cướp đoạt các thuộc địa của Đức. Chiến sự cũng diễn ra trên mặt biển và
đại dương. Chiến tranh dần dần lan rộng, ngày càng lôi cuốn nhiều nước
vào vòng chiến. Nó biến thành một cuộc chiến tranh có quy mô thế giới.
Ở mặt trận phía Tây châu Âu, trong 2 năm này không có một biến
chuyển quan trọng nào lớn, tuy hai bên dồn sức và binh lực để cố đánh
thắng đối phương. Hai bên đều sử dụng kỹ thuật mới trong chiến tranh.
Đức đã dùng hơi ngạt còn Anh thì đưa xe tăng vừa mới phát minh ra chiến
đấu. Máy bay và các kỹ thuật quân sự khác đều được nghiên cứu cải tiến
nhanh chóng.
Mặt trận chính chuyển sang phía Đông. Đức dồn lực lượng sang phía
Đông mong đè bẹp Nga vì Đức cho rằng nước Nga Sa hoàng là một khâu
yếu trong hàng ngũ các nước Hiệp ước và sau khi đánh bại Nga, Đức sẽ
rảnh tay đánh Pháp. Năm 1915, Đức và Áo dồn lực lượng đánh Nga và
Xécbi. Mùa xuân 1915, Nga tiếp tục tấn công ở Tây Nam, đánh bại Áo-
Hung. Nhưng tháng 5-1915, quân Đức đem số quân đông gấp đôi quân Nga
và số đại bác gấp 10 lần đại bác của Nga để chọc thủng chiến tuyến Nga.
Nga thua lớn phải bỏ Galixia và Bucôvina. Tháng 7, Đức lại tấn công phía
