Trong quá trình tồn tại, mặc dù chưa đưa ra được một cương lĩnh chính trị
nhất quán, rõ ràng, nhưng chủ trương làm cách mạng bằng vũ trang bạo
động luôn được Việt Nam Quốc dân Đảng thực hiện với quyết tâm cao.
Trên cơ sở phân tích bản chất của thực dân Pháp và qua kinh nghiệm hoạt
động của mình, những người lãnh đạo Việt Nam Quốc dân Đảng đã rút ra
kết luận rằng, đối với bè lũ thực dân thì không thể đấu tranh bằng con
đường hòa bình mà phải dùng đấu tranh vũ trang để lật đổ ách thống trị của
chúng. Trong những năm 1927-1929, Việt Nam Quốc dân Đảng đã tổ chức
nhiều hoạt động vũ trang, để lại nhiều bài học thiết thực cho cách mạng
Việt Nam.
a) Vài nét về sự ra đời của Việt Nam Quốc dân Đảng
Cuối năm 1926, nhóm Nam Đồng thư xã được chính thức thành lập
ở Hà Nội. Sáng lập viên là các nhà giáo Phạm Tuấn Tài (Mộng Tiên),
Hoàng Phạm Trân (Nhượng Tống) và Phạm Tuấn Lâm (Dật Công). Mục
đích của Nam Đồng thư xã là xuất bản, biên soạn và phát hành các loại
sách báo yêu nước, tiến bộ nhằm tuyên truyền, khích lệ tinh thần yêu nước,
ý thức dân tộc trong các tầng lớp nhân dân, nhất là tầng lớp thanh niên trí
thức. Nam Đồng thư xã nhanh chóng trở thành đầu mối "tập hợp các ý chí
rời rạc", nơi thu hút và tụ họp của một số trí thức thanh niên, sinh viên hồi
đó, trong đó có Nguyễn Thái Học, Phó Đức Chính, Hồ Văn Mịch, Lê Văn
Phúc, Lê Thành Vị, Nguyễn Thái Trác, Vũ Huy Trân, Nguyễn Hữu Đạt, Vũ
Hiển, Phan Ngọc Trúc, Nguyễn Văn Lô, Trần Vĩ, Lưu Văn Phùng...
Khoảng giữa năm 1927, tại trụ sở Nam Đồng thư xã, Nguyễn Thái
Học và nhóm Nam Đồng thư xã quyết định thành lập một đảng theo chủ
nghĩa quốc gia cách mạng nhằm giành lại độc lập dân tộc mà hạt nhân là
Đệ nhất chi bộ. Theo Phạm Tuấn Tài, lúc đầu Nguyễn Thái Học và nhóm
dự định thành lập đảng vào ngày 26-8-1927 với lý do "thấy bọn thực dân
không thể nào hợp tác được,... nên đã quyết định đi vào con đường cách
mạng"
53
. Nhưng giữa Nguyễn Thái Học, Phạm Tuấn Tài và Nhượng Tống
ban đầu cũng có những chủ trương khác nhau. Nhượng Tống muốn hòa
