thứ II thông qua (tháng 2-1951) xác định rõ: Cuộc kháng chiến Việt
Nam là một cuộc chiến tranh nhân dân. Nhân dân cả nước đã đứng lên
đánh giặc, lấy lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt.
Có thể nói rằng, đường lối động viên và tổ chức toàn dân
chống giặc ngoại xâm của Đảng trong kháng chiến chống thực dân
Pháp là sự phát triển chưa từng thấy về tổ chức và động viên toàn dân
đánh giặc trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc. Vì thế, kể từ
những ngày đầu Nam Bộ kháng chiến cho đến khi kháng chiến toàn
quốc thắng lợi hoàn toàn, Đảng, Chính phủ, quân đội và nhân dân Việt
Nam đã đoàn kết thành một bức tường vững chắc để kiên quyết giữ
gìn, bảo vệ Tổ quốc.
Trong cuộc kháng chiến chống Pháp (1945-1954), lực lượng
chính trị quần chúng giữ một vai trò hết sức quan trọng. Lực lượng
chính trị ngày càng được củng cố và mở rộng, bao gồm hàng triệu
người được tổ chức trong các đoàn thể của Mặt trận. Chính nhờ có lực
lượng chính trị quần chúng lớn mạnh mà quân, dân Việt Nam đã đẩy
nạnh được mọi mặt đấu tranh ở vùng sau lưng địch, thành thị cũng
như ở nông thôn, khiến quân địch dù đã phải giam chân một phần lớn
binh lực để đối phó, nhưng vẫn không bình định được những vùng tạm
chiếm. Ở các vùng tự do, lực lượng chính trị quần chúng không những
đã phát huy tác dụng hết sức tích cực trong việc xây dựng và củng cố
hậu phương, mà còn đảm nhiệm nhiều công tác phục vụ và bảo đảm
chiến đấu ở ngay tiền tuyến, trực tiếp chi viện cho lực lượng vũ trang
nhân dân đánh giặc.
Để thực hiện toàn dân đánh giặc, cả nước ra trận, trong kháng
chiến chống Pháp. Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trương xây
dựng quân đội nhân dân theo mô hình tổ chức ba thứ quân gồm bộ đội
chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích, tự vệ.
Được hun đúc bởi tinh thần yêu nước và cách mạng, vừa chiến
đấu, vừa xây dựng, lực lượng ba thứ quân đã phát triển rất nhanh.
