1981. Sau khi ông mất, hai cuốn sách nữa của Durant được xuất bản trong
những năm gần đây là Những bộ óc và ý tưởng vĩ đại nhất mọi thời đại
(2002) và Những anh hùng của lịch sử: Lịch sử tóm tắt văn minh từ thời cổ
đại đến cận hiện đại (2001). (Goldfish).
Có lẽ cụ Nguyễn Hiến Lê muốn nói đến cuốn Câu chuyện Triết học, Trí
Hải và Bủu Đích dịch, Nha Tu thư và Sưu Khảo Viện Đại học Vạn Hạnh,
Sài Gòn, in lần thứ nhất năm 1971. Trong bài Voltaire (trong cuốn Gương
chiến đấu), cụ Nguyễn Hiến Lê bảo: “cuốn The Story of philosophy (triết
học sử) – cuốn mà tôi dùng nhiều nhất để soạn bài này”. (Goldfish).
Một tể tướng Ai Cập ở thế kỷ 29 trước công nguyên, tác giả một cuốn
về phép trị dân và cách xử thế.
In trong thế chiến thứ nhất và trong khi in chắc ông có thêm ít tài liệu
mới nhất.
…Khổ 12x18 phân, mỗi cuốn trên dưới 450 trang (trừ cuốn Bài học của
lịch sử), bìa dày, có 32 tấm hình, giá 19 quan Pháp. Từ cuốn XX, ông bà kí
tên chung: Will và Ariel Durant.
Dubois hay Tu viện trưởng Dubois, tức Jean Antoine Dubois (1765-
1848), người Pháp, được thụ phong linh mục năm 1792, và cũng năm đó
ông qua Ấn Độ dưới sự chỉ đạo của đoàn Missions étrangères. Năm 1823
ông về Paris và được bổ nhiệm làm giám đốc đoàn Missions étrangères.
(Theo http://en.wikipedia.org/wiki/Jean-Antoine_Dubois). (Goldfish).
Trong sách như hầu chỉ có dấu ( ), cho nên sau khi đối chiếu với bản
tiếng Anh mà không thấy những chữ tương ứng trong dấu ( ) thì có thể tôi
sẽ sửa dấu ( ) thành dấu [ ]. Tuy tôi sửa lại như vậy, nhưng vì không có bản
tiếng Pháp nên tôi không chắc rằng đó là những chữ do cụ Nguyễn Hiến Lê
thêm vào vì biết đâu chừng cụ chỉ dịch theo bản tiếng Pháp. (Goldfish).
Trong ebook này, tất cả các chú thích tôi đều đánh số Ả Rập. Để phân
biệt, tôi viết thêm “(ND)” vào cuối câu chú thích của cụ Nguyễn Hiến Lê.
Vì trong sách có rất nhiều chú thích đánh dấu hoa thị nhưng trong bản tiếng
Anh không có chú thích tương ứng, các chú thích đó tôi cũng ghi thêm
“(ND)”.