6. LỢI THẾ CẠNH TRANH QUỐC GIA
TRONG CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
Hình thái dễ nhận thấy nhất của cạnh tranh quốc tế được thể hiện trong
hàng hóa chế tạo. Xe hơi, VCR (Video Cassette Recorder) và công cụ máy
móc là những biểu tượng cho trật tự quốc tế mới giữa các quốc gia. Thương
mại hàng hóa chế tạo đã phát triển nhanh hơn rất nhiều so với GNP thế giới
trong thời kỳ sau chiến tranh, và số liệu đáng tin cậy cho thấy rằng hàng
hóa chiếm phần rất lớn trong tổng thương mại. Kết quả là hầu hết những
tranh luận về lợi thế cạnh tranh quốc gia đều giành sự quan tâm cho lĩnh
vực sản xuất.
Cho đến nay dịch vụ đã chiếm một tỷ lệ đáng kể trong nền kinh tế hầu
hết các quốc gia. Thật ra, sự phát triển của các loại dịch vụ như tài chính,
vận tải, viễn thông là một phần cốt yếu của cuộc Cách mạng Công nghiệp.
Thêm vào đó, luôn luôn tồn tại sự cạnh tranh quốc tế trong các ngành dịch
vụ. Các công ty đã và đang cạnh tranh trên quy mô quốc tế trong vận tải
biển, bảo hiểm, du lịch và rất nhiều ngành dịch vụ khác, ít nhất là từ đầu
thế kỷ này. Tuy nhiên nói một cách khái quát, các ngành dịch vụ vẫn mang
tính chất nội địa lớn và thương mại dịch vụ còn tương đối nhỏ bé.
Tuy vậy, quan điểm về các ngành dịch vụ đã trải qua sự thay đổi đáng kể
trong những năm gần đây. Khu vực dịch vụ đã và đang phát triển rõ rệt như
là một bộ phận trong nền kinh tế quốc gia của tất cả các nước tiên tiến. Các
chính phủ đã bắt đầu nhận thức dịch vụ như một bộ phận quan trọng của
nền kinh tế. Cùng lúc đó, cạnh tranh quốc tế trong lĩnh vực dịch vụ cũng
tăng lên. Những tập đoàn cung cấp dịch vụ quốc tế lớn, ví dụ như
McDonalds và Servicemaster (Mỹ), Saatchi & Saatchi và Hawley Group
(Anh), Adia (Thụy Sĩ) và Hệ thống Dịch vụ Quốc tế (Đan Mạch), đã tăng
nhanh về số lượng. Những ước lượng gần đây chỉ ra rằng các số liệu thống
kê chính thức của chính phủ về thương mại dịch vụ đã đánh giá thấp mức
