Thường lệ, tôi sẽ khởi đầu bằng nguồn thông tin ít bị bóp méo nhất và khách
quan nhất. Đó thường là những báo cáo công khai, như báo cáo thường niên,
10K, 10Q, và báo cáo bổ nhiệm. Các báo cáo này không hoàn hảo, nhưng để làm
ra chúng cần sự quan tâm và tập trung cao độ, đặc biệt là ở Mỹ, nơi các báo cáo
này sẽ được các luật sư xem lại. Công ty không muốn bị kiện, nên họ phải tạo ra
những báo cáo tài chính đáng để các nhà đầu tư tham khảo. Các báo cáo kiểm
toán cũng là thông tin quan trọng. Thi thoảng, kế toán viên có thể phải chịu áp
lực mà thông qua các khoản chi phí, bỏ qua các điều bất thường. Nhưng các kiểm
toán viên lại có khả năng phát hiện các tín hiệu cho thấy khoản chi không khớp
với những thể hiện trên giấy tờ. Đọc báo cáo tài chính mang hơi hướng nghệ
thuật hơn là khoa học. Mặc dù không hoàn toàn đầy đủ và minh bạch, đôi khi bạn
cảm nhận được ban điều hành đang cung cấp ít thông tin hơn mức cần thiết cho
các nhà đầu tư. Cũng như trong bài poker, những thông tin đáng giá đôi khi lại
xuất hiện ở những dòng cước chú (foot note), khiến bạn tự hỏi liệu có gì đó thiếu
sót hay không.
Trong báo cáo thường niên, phần giới thiệu đầu thư của ban điều hành cũng
quan trọng. Đó là những lời khoe mẽ để PR, hay là mong muốn thực sự được
truyền đạt những gì đang xảy ra? Tôi muốn né những công ty khéo tô vẽ mọi
chuyện. Trái lại, khi Berkshire phát hành tài liệu chào bán cổ phiếu loại B của
công ty, tài liệu này nhấn mạnh rằng Warren và Charlie sẽ không mua cổ phiếu
này ở mức giá chào bán.
Sau khi đã đọc xong các báo cáo công ty, tôi thường sẽ chuyển sang các tài
liệu ít khách quan hơn như thông báo lợi nhuận, thông cáo báo chí và bản chép
tay các cuộc điện đàm. Cũng có những thông tin hữu ích để thu nhặt từ một
quyển sách viết về công ty hay về người sáng lập. Những thông tin này khá hữu
ích nếu như nó không phải chỉ là những thông tin phù phiếm, vì đọc những tài
liệu này cũng mất nhiều thời gian; trong vài trường hợp, những tài liệu này viết
rất sâu đến nỗi tôi đọc chúng trước cả các báo cáo của công ty. Các nhà đầu tư
ngắm nghía đến Berkshire lần đầu nên đọc những quyển sách của Roger
Lowenstein và Alice Schoroeder viết về Warren Buffett. Tương tự, để nghiên cứu
về Wal-Mart, một khởi đầu tốt là quyển tự truyện của Sam Walton với nhan đề
Made in America (đã xuất bản tại Việt Nam với tựa để Cuộc đời kinh doanh tại
Mỹ - Chú thích của người dịch).
