Jung Chang và Jon Halliday
Mao: The Unknown Story
Chương 33
Sau khi thành lập chính phủ nhân dân Mao biết là mình đã lộ đuôi cáo nên
không còn hy vọng gì vào sự giúp đỡ của người Mỹ, ông bèn hết lời ve vãn
Stalin để xin viện trợ. Mặt khác để chứng tỏ lòng trung thành của mình với
Stalin, Mao bày tỏ một thái độ hằn học với Anh và Mỹ (khi đó cuộc chiến
tranh lạnh đã bắt đầu).
Mao cử Chu Ân Lai tới gặp Đại sứ Liên Xô xin cho Mao được gặp Stalin
vào ngày sinh nhật 70 tuổi sắp tới đây của Stalin, 21-12-1949. Stalin đồng
ý, nhưng không mời Mao làm quốc khách. Mao đi bằng xe lửa, khởi hành
ngày 6-12. Ông không mang theo một cán bộ cao cấp nào, lý do là ông biết
chắc chắn mình sẽ bị Stalin "cạo đầu". Không ai biết chuyện gì đã xảy ra
trong lần gặp mặt đầu tiên, vì ngay cả đại sứ TQ ở Liên Xô cũng không có
mặt. Chúng ta chỉ biết là sau đó Mao được đưa tới tư dinh số 2 của Stalin, ở
đó liền mấy ngày mà không được tiếp xúc với ai và cũng không ai được
tiếp xúc, ngoại trừ những nhân viên mật vụ có nhiệm vụ theo dõi Mao và
báo cáo lại cho Stalin. Tại bữa tiệc mừng sinh nhật Stalin, Mao được xếp
ngồi ngay cạnh Stalin và là người khách nước ngoài duy nhất được phát
biểu. Sau bài phát biểu, Mao hô lớn: "Stalin vĩ đại muôn năm". "Vinh
quang này thuộc về Stalin".
Hai ngày sau Mao được đưa tới gặp Stalin, nhưng khi được yêu cầu giúp
Mao phát triển quân sự, Stalin lạnh lùng từ chối. Mao được đưa về lại tư
dinh số hai và trong nhiều ngày sau không được gặp mặt ai. Sinh nhật 65
tuổi của Mao, 26-12, trôi qua không có tiệc tùng gì. Biết rằng mọi cuộc nói
chuyện ở đây đều bị nghe lén, Mao điện thoại cho Chu Ân Lai hay là ông
sẵn sàng bình thường hoá với các quốc gia phương Tây. Ngày 6-1-1950,
báo chí Anh quốc đăng tin Mao bị giam lỏng ở Moscow. Chính phủ Anh
tuyên bố thừa nhận chính quyền Mao. Lá bài phương Tây quả nhiên hiệu
