Dương Nhạn Sinh - Bạo Thúc Diễm - Chu Chính Thư
Mưu Trí Thời Tần Hán
Dịch giả: Ông Văn Tùng
Phần III - Chương 31
Lấy Đức Trị Thiên Hạ
Thấy Tốt Không Làm Rốt Cuộc Là Bi Kịch
Làm thế nào để vượt qua cửa ải từ chiến tranh đi tới hòa bình một cách êm
thấm đây? Tần Thủy Hoàng không qua nổi, Cao Hán Tổ liệu có thể qua
được không. Quyển sách “Tân Kinh” mỏng dính của Lục Giả đã khiến Lưu
Bang bước đầu chợt bỗng hiểu ra. Cuối cùng ông chủ của hoàng triều mới
nhận thấy rằng: “Về chế độ thì nhà Hán nên kế thừa quy chế nhà Tần,
nhưng về tư tưởng thì kiên quyết thay đổi đến tận gốc mới được” .
Như vậy, quan điểm cơ bản về "Hoàng đế và Lão tử”, thuận theo tự nhiên,
yên ổn làm ăn, giảm tô thuế, loại bỏ những chế độ hà khắc v.v... đã làm
khuấy động gần 100 năm đời đầu Hán. Áp dụng những chính sách trên,
lương thực dần dần bội thu, quốc khố dồi dào hẳn lên. Sự giàu có của “văn
cảnh chi trị" đã khiến người ta hiểu được khi nhớ lại và vô cùng ngây ngất,
say mê. Thuận theo tự nhiên và buông trôi tất cả, dĩ nhiên cũng có sự việc
nằm ngoài ý muốn của con người. Mọi người đã phát giác các chư hầu
vương cung đã giương dây, gươm tuốt vỏ, họ cảm thấy các nhà giàu đã võ
đoán về chốn thôn quê hẻo lánh, quấy nhiễu người Hung Nô v.v... Tuy vậy,
tất cả các điều đó có so sánh được với sức mạnh tổng hợp của đất nước
đang giàu mạnh lên không?
* * * * * * *
Trong cuộc tranh giữa Hán và Sở, trong số các mưu sĩ, văn thần võ tướng
quan trọng nhất của Lưu Bang phải kể đến ba người: Túc Hà, Trương
Lương và Hàn Tín. Hai người trước sau khi Lưu Bang chiến thắng Hạng
Vũ lần lượt dũng cảm rút lui hoặc là phải rất thận trọng mới có được kết
cục tốt đẹp. Thời đó có câu tục ngữ nói rằng: "Thỏ ranh mãnh chết, chó săn
hầm chim bay hết, cất cung tốt". Công lao của bề tôi càng lớn, càng khó
