Dương Nhạn Sinh - Bạo Thúc Diễm - Chu Chính Thư
Mưu Trí Thời Tần Hán
Dịch giả: Ông Văn Tùng
Chương 65
Đối Tốt Với Người, Lấy Nhu Thắng Cương
Trác Mậu là người huyện Uyển thời Tây Hán. Tổ phụ và cha của ông đều là
quan địa phương. Từ nhỏ ông đã được sống cùng sách vở thánh hiền. Thời
Hán Nguyên Đế ông đến kinh đô Trường An tìm thầy học, người thầy này
chính là tiến sĩ Giang Sinh trong triều. Dưới sự chỉ bảo của thầy, ông sớm
tinh thông các kinh điển, trước tác như "Kinh Thu”, "Lễ Ký", tường thiên
văn, nhân văn, địa lý. Ông còn tận tâm theo học tư tưởng của thầy mình.
Với sự khổ luyện âm thầm đó, cuối cùng thì ông cũng trở thành một nho sĩ
uyên thâm. Trong đám bạn học, ông nổi tiếng là người nhân hậu, đối với
bậc tiền bối, bậc thầy ông một lòng cung kính, đối với đồng hương, bạn
cùng trang lứa dù là quan hay dân ông đều quý mến, tôn trọng như nhau.
Học thức của Trác Mậu và phẩm cách của ông được mọi người ngợi ca.
Thừa tướng phủ thấy vậy bèn triệu ông vào phủ, phong cho một chức vị.
Một lần ông vừa đuổi ngựa ra tới đầu ngõ, có người đi qua nhìn ngựa của
ông và nói: "Đây là con ngựa mà tôi bị mất", Trác Mậu hỏi: ngựa của ông
mất khi nào", người này đáp: "Hơn một tháng rồi". Trác Mậu nghĩ, con
ngựa này mình nuôi đã mấy năm nay, không thể là ngựa của ông ta được,
chắc là có nhầm lẫn gì. Tuy vậy ông vẫn giao ngựa cho người này và nói:
"Nếu như không phải ngựa của ông thì hy vọng ông sẽ đem nó đến phủ
thừa tướng trả cho tôi.
Mấy ngày sau, người này tìm thấy ngựa của mình ở nơi khác, bèn đến phủ
trả ngựa cho Trác Mậu và xin lỗi ông.
Tính cách của Trác Mậu như vậy, không thích cãi nhau, vì sự hòa thuận sẵn
sàng chịu thiệt.
Mạnh Tử nói thiên thời không bằng địa lợi, địa lợi không bằng nhân hòa.
Cốt cách nhà nho của Trác Mậu khiến người đời khâm phục. Nhưng để có
được điều này thì không dễ dàng chút nào mà nó phải trải qua một quá trình
