- Va rồi!
Quả vậy. Trong đường bay chập choạng của mình, chú dơi đã va phải
vách hang và tiếp đó, đâm luôn phải một nhũ đá. Các bạn bắt thêm ba, bốn
chú dơi nữa và thí nghiệm tương tự. Tất cả những thí nghiệm này đều cho
một kết quả như nhau: khi bị bịt tai các chú dơi sẽ không bay với một
đường bay chính xác thường có. Các bạn tỏ ra sung sướng vô cùng với phát
kiến của mình. Chỉ có Úc-ba-nô trầm ngâm đôi chút. Cứ như thể đang nói
chuyện với chú dơi, Úc-ba-nô hỏi:
- Nghe thấy gì cơ?
Các bạn lại đứng trước một câu hỏi chưa có lời giải đáp. Dĩ nhiên, các
bạn đã bỏ ra khá nhiều thì giờ để tìm hiểu xem trong khi bay dơi nghe thấy
gì? Có biết bao sự kiện đã xảy ra, song ở đây anh chỉ hỏi thế này thôi: I-xi-
đrô bảo rằng có thể dơi nghe thấy tiếng vọng lại của những âm thanh do nó
phát ra khi va phải các vật chắn như vách hang chẳng hạn. Các bạn bàn tán
một lúc lâu rồi đồng ý làm thí nghiệm để xem giả thiết của I-xi-đrô đúng
hay sai? Các bạn đi bắt một chú dơi. Lần này, các bạn bịt kín miệng nó lại
rồi thả ra ở trong hang. Chú dơi bay chập choạng một hồi rồi va phải vách
hang, đâm cả vào nhũ đá như lúc bị bịt tai.
Cả vùng này không một ai là không biết đến cách giải thích mới mẻ và
lý thú về con dơi đã dùng tai và miệng để hướng dẫn đôi cánh của mình.
Ngày nay, tất cả chúng ta đã thừa biết điều đó. Chúng ta còn biết rằng
nguyên lý phát và thu của máy ra-đa giống hệt như hệ thống thu phát từng
được loài dơi sử dụng. Song vào năm ấy, nếu như anh nhớ không nhầm thì
đó là năm 1864, không ai nhận ra tầm quan trọng của phát kiến của các em
nhỏ. Về phần mình, các em vô cùng thích thú với phát kiến của mình. Các
em bảo nhau hãy để cho các chú dơi được yên thân và bắt tay vào việc
thám hiểm kỹ hang dơi. Cái hang này đã lôi cuốn các em và đã nhiều lần
làm cho các em bị lạc trong đáy hang.
Đã nhiều năm nay, các bạn nhỏ hằng nghe người ta nói về con đường
hầm trong đáy hang dơi. Các bạn nhớ như in: Hồi còn nhỏ, các bạn sợ đến
hết hồn khi nghe người ta nói chuyện về bóng ma lính đồn vẫn thường lẩn
quất ở đó. Đã lớn tướng rồi, thế mà các bạn còn tin chuyện ma quái. Tuy
