NẶNG GÁNH CANG THƯỜNG
Hồ Biểu Chánh
www.dtv-ebook.com
Chương 1
Vua Thánh Tôn lâm triều phong Tướng quốc
Ông Lê Nhiệm đón cửa đánh thông gia
Trung Hoa có sử rồi còn có truyện nữa, Việt Nam cũng có sử, há lại
không có truyện hay sao? Ấy vậy viết một bộ truyện An Nam ví dầu không
giúp vui cho độc giả được đi nữa, thì cũng biên chép được một đoạn sự tích
của nước mình, làm như thế tưởng có lẽ không phải là một việc vô ích.
Bộ truyện nầy thuộc về nhà Lê, nhằm triều vua Thánh Tôn,
trong khoảng hai ba năm trước khi vua thăng hà. Vua Thánh Tôn là con thứ
của Thái Tôn. Ngài tên là Tư Thành. Ngài có hai người anh: một Nghi Dân,
hai Bang Cơ. Vì bà Hoàng hậu là mẹ của Nghi Dân bị tội nên vua Thái Tôn
lập Bang Cơ lên làm Thái tử rồi phong Nghi Dân làm Lạng Sơn Vương, và
Tư Thành làm Bình Nguyên Vương. Khi vua Thái Tôn băng, triều đình tôn
Thái tử Bang Cơ lên nối ngôi đặng 17 năm, rồi bị anh là Lạng Sơn Vương
giết mà giành ngôi. Ðến năm Canh Thìn (1460) các quan đại thần thấy
Lạng Sơn Vương tàn bạo, mới hiệp nhau mà giết đi, rồi tôn Bình Nguyên
Vương, tức là vua Thánh Tôn.
Vua Thánh Tôn là một đứng hiền lương minh triết. Khi ngài mới lên
ngôi, thì ngài đặt niên hiệu là Quan Thuận. Ðến năm Canh Dần (1470) ngài
mới đổi niên hiệu lại là Hồng Ðức. Ngài làm vua trong 36 năm đầu, thì ngài
hằng lo kế chí vua Thái Tổ, vua Thái Tôn và vua Nhơn Tôn mà giữ gìn
biên giới, khai hóa thần dân, bởi vậy ngoài ải thì lân quốc kỉnh đức kiêng
