191
Diện hình và Tổ chức
ăn, lo tằm ngủ lại bắt đầu.
Cũng có khi người ta chỉ bán
một phần kén, người ta để lại
một số để ươm tơ dệt lụa.
Kén cho vào nồi nước sôi, rút
ra những sợi tơ gốc và sau đó
cho vào guồng ươm để quay lấy
tơ nõn. Chỗ tơ gốc kéo ra, lại
phải cho vào guồng tơ để guồng
thành từ con tơ, tiện cho việc
dệt lụa, nái, dũi hoặc sại. Còn
chỗ tơ nõn sẽ dệt ra lụa nõn.
Thường thường những người
trồng dâu chăn tằm không tự
ươm lấy tơ, chỉ những khi cần
có áo quần mặc, họ mới dành
lấy một số kén nhỏ để tự ươm
kén kéo tơ.
Xưa kia, họ thường guồng tơ
về ban đêm. Trong những lúc
phụ nữ guồng tơ, thì các ông
chồng đọc sách, ngâm thơ:
Sáng trăng, trải chiếu hai
hàng,
Cho anh đọc sách, cho nàng
quay tơ.
Quay tơ phải giữ mối tơ,
Dù năm bảy mối vẫn chờ
mối anh.
Thật là một cảnh nên thơ.
Chàng ngồi đọc sách, nghĩ tới
ngày võng anh đi trước, võng
nàng đi sau, trong khi nàng
guồng tơ đều tay, sợi tơ theo
đà tay cuốn lên chiếc guồng tre
quay lạch xạch một nhịp đều
hòa. Ngọn đèn le lói như soi
tỏ sự cố gắng của đôi người.
Chàng lo làm sao cho kinh sử
làu thông, một ngày kia danh
chiếm bảng vàng, trước là bõ
công đèn sách, sau là báo đền
công sinh dưỡng của mẹ cha,
và sau nữa là làm vinh dự cho
người vợ cần cù, nuôi chồng
ăn học mải lo đêm lo ngày với
chiếc guồng tơ, với nong tằm
chín, với bao nhiêu sự vất vả
nhọc nhằn. Nghĩ đến ngày vinh
quy bái tổ, làng nước mừng,
họ hàng khen, chàng càng cao
giọng đọc sách.
Còn nàng cố công lo làm ăn,
guồng tơ cho đều tay, dệt những
tấm lụa nõn. Lụa sẽ may áo cho
chồng, lụa sẽ đem bán để thêm
tiền cho chồng kinh sử. Có phút
nào nhàn, nàng lại lo việc thêu
thùa may vá, như suốt từ thời
con gái.
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
