nhược tinh thần của nhiều giáo phái hiện naỵ Có lẽ những sự hành phạt đau
khổ của luật quả báo mà chúng tôi trình bày trong quyển sách này sẽ không
làm nản lòng quá mức những người nào chấp nhận định luật Luân Hồi; trái
lại nó còn đem cho họ một niềm hy vọng một sự yêu đời và một đức tinh
mới mẻ căn cứ trên sự tin tưởng ở định luật công bình của Vũ Trụ, nó cai
quản mọi sự trên thế gian.
Những thí dụ kể trên có lẽ sẽ làm cho chúng ta dè dặt cẩn thận hơn trong
những hoạt động và cử chỉ của đời sống hằng ngày. Khi chúng ta biết rằng
sự tàn nhẫn độc ác có thể gây nên quả báo đui mù tàn tật, bịnh mất máu, bịnh
xuyễn hay bịnh liệt bại; sự hoang dâm có thể gây nên chứng bịnh động kinh
(épilepsie); sự áp chế đè nén kẻ khác có thể đem đến bịnh liệt bại; thì những
điều đó có thể làm cho chúng ta dễ quay đều hướng thiện và cố gắng sống
một đời sống tốt lành. Ngoài ra, những trường hợp kể trên đem đến sự giải
thích về tình trạng thê thảm của hằng triệu người đau khổ về bịnh tật trên thế
gian. Chúng ta không thấy những kẻ tật nguyền, què quặt, đui mù, câm điếc,
điên khùng, những người bị các chứng bịnh nan y, liệt bại, động kinh cùi
phong, những người cụt tay, cụt chân vì tai nạn hay chiến tranh... Những
người xấu số đáng thương ấy, chúng ta không nhìn thấy vì họ Ở ẩn trú trong
nhà, hoặc nằm trong các bịnh viện. Chúng ta chỉ tình cờ gặp họ một đôi khi
ở ngoài đường phố, và không biết rõ tổng số những người bịnh tật đau khổ
ấy lên đến bao nhiêu!
Nhưng họ gồm một thành phần rất đông đảo, và số phận của họ rất thảm
thương. Sự giải thích thông thường của những giáo sĩ đạo Gia Tô về những
thảm trạng đau thương ấy là: "Đó là ý muốn của Chúa Trời!" Nhưng thật khó
mà dung hòa cái ý niệm một đấng Cha Lành đầy lòng từ bi bác ái mà lại tạo
ra những cảnh đau khổ lầm than đó cho những đức con vô tội của Ngài. Về
điểm này, người ta lại nói rằng ý muốn của Chúa Trời là một điều bất khả tư
nghị, không thể cân nhắc đo lường, và không thể hiểu được! Nhưng rốt cuộc
câu ấy vẫn không giải quyết được sự mâu thuẫn nói trên.
Thuyết Luân Hồi đã đưa ra sự giải thích cho vấn đề bí hiểm đó bằng cách
chỉ rằng sự vật diễn ra trong vũ trụ không bao giờ do sự ngẫu nhiên tình cờ,