"Những tổ chức Phật Giáo Cứu Quốc được tiếp tục duy trì. Trụ sở của các
tổ chức này, có nơi đặt tại vùng kháng chiến, có nơi đặt tại vùng hồi cư.
Tỉnh nào cũng duy trì một Ủy Ban Phật Giáo Cứu Quốc. Không những chỉ
có các tăng sĩ trẻ đứng ra đảm nhiệm công cuộc này mà những vị tôn túc
nhiều khi cũng đã chịu đứng ra làm chủ tịch các Ủy ban để các tăng sĩ trẻ
tuổi dựa vào mà làm việc."(6)
Sau đây là danh sách các tăng sĩ đã làm Chủ Tịch Ủy Ban Phật Giáo Cứu
Quốc cấp tỉnh mà chúng ta được biết :
- Quảng Bình : Thích Trí Quang.
- Quảng Trị : Thích Trí Nghiễm, tức Thích Thiện Minh.
- Thừa Thiên : Thích Mật Thể.
- Bình Định : Thích Huyền Quang
- Gia Định : Thích Pháp Dõng.
- Mỹ Tho : Thích Pháp Tràng.
- Vĩnh Long : Thích Pháp Long.
- Trà Vinh : Thích Huệ Quang.
Hòa Thượng Thích Đôn Hậu làm Chủ Tịch Hội Phật Giáo Cứu Quốc Trung
Bộ, trụ sở của Hội đặt tại chùa Từ Đàm, Huế. Hòa Thượng Thích Minh
Nguyệt làm Chủ Tịch Hội Phật Giáo Cứu Quốc Nam Bộ, trụ sở đặt tại chùa
Ô Môi, xã Mỹ Quý, thuộc chiến khu Đồng Tháp. Ban Chấp Hành Hội gồm
có các (tăng sĩ?) Thích Minh Nguyệt, Thích Huệ Phương, Thích Viên Minh
và Thích Không Không.
Hội Phật Giáo Cứu Quốc nằm trong Mặt Trận Việt Minh, hoạt động từ năm
1941 đến 1951 thì ngưng. Ngày 5.3.1951, Hồ Chí Minh sát nhập Mặt Trận
Việt Minh với Hội Liên Hiệp Quốc Dân Việt Nam thành Mặt Trận Liên
Việt, các hội cứu quốc được giải tán và thay thế bằng những tổ chức mới.
Hội Phật Giáo Cứu Quốc đổi thành Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất
do Hòa Thượng Thích Trí Độ làm Hội Trưởng. Một số tăng sĩ được chuyển
qua các "Ủy Ban Bảo Vệ Hòa Bình" để mở các chiến dịch chiến tranh tâm
lý trong lòng địch.
II- CÁC TỔ CHỨC NGỤY HÒA