Minh lên nắm chính quyền, Hòa Thượng Thích Trí Độ được cử giữ chức
Chủ Tịch Trung ương Hội Phật Giáo Cứu Quốc, còn Bác Sĩ Lê Đình Thám
trờ thành Chủ Tịch Ủy Ban Hành Chánh Kháng Chiến Miền Nam Trung
Bộ. Một số tăng sĩ xuất thân từ hai tổ chức trên đã vào chiến khu hoạt động
cho Việt Minh. Một số khác ở lại làm nội tuyến, thành lập những tổ chức
ngoại vi nhằm giúp Việt Cộng đánh bại phe quốc gia và thiết lập chế độ
cộng sản.
CÁC TĂNG SĨ VÀ CƯ SĨ PHẬT GIÁO ĐÃ HOẠT ĐỘNG CHO
VIỆT CỘNG
Số tăng sĩ và cư sĩ nòng cốt của Phật Giáo đi theo Mặt Trận Việt Minh hoặc
yểm trợ các hoạt động của Đảng Cộng Sản Việt Nam khá đông. Một số cao
tăng đã gia nhập Mặt Trận Việt Minh ngay từ đầu nên đã lôi kéo các môn
sinh của họ gia nhập Mặt Trận này.
Hòa Thượng Thích Thiện Chiếu
Không biết tên thật, sinh năm 1898 tại Rạch Giá (? dấu chấm hỏi của tác
giả), tu ở chùa Tam Bảo, Rạch Giá. Ông là người có kiến thức rộng, ở trong
Hội Nam Kỳ Nghiên Cứu Phật Học. Chính ông là người đầu tiên đã đem
chủ nghĩa cộng sản vào Phật Giáo và biến chùa Tam Bảo thành căn cứ địa
của kháng chiến. Năm 1940, ông đi theo phong trào Nam Kỳ Khởi Nghĩa ở
Hốc Môn, Gia Định. Đến năm 1942, ông bị Pháp bắt và bị đày đi Côn Sơn.
Năm 1945, Pháp bị Nhật đuổi, Việt Cộng cướp chính quyền, ông được đưa
về làm Tỉnh ủy Gò Công. Năm 1954, sau khi hiệp định Genève được ký
kết, ông theo Việt Cộng tập kết ra Bắc. Củng cố xong miền Bắc, Hồ Chí
Minh không dùng các thành phần miền Nam tập kết nữa, ông được đưa vào
Ủy Ban Xã Hội của Viện Triết Học rồi cho hưu trí. Ông chết tại Hà Nội
ngày 23.8.1974.
Hòa Thượng Thích Trí Độ
Hòa thượng Thích Trí Độ tên thật là Nguyễn Kim Ba, sinh năm 1895 tại
làng Phổ Trạch, An Nhơn, Bình Định, thọ giới và xuất gia với Hòa Thượng
Thích Trí Hải ở chùa Bích Liên An Nhơn, Bình Định, sau ra làm Giám Đốc
Trường An Nam Phật Học ở Huế và trụ trì ở chùa Trúc Lâm.
Ngày 19.8.1941, Hồ Chí Minh thành lập Mặt Trận Việt Nam Độc Lập