nhiều tác giả
Những chuyện đáng suy ngẫm
Đánh Nhau Bằng Gậy
Trong một tiết học của các sinh viên trường mỹ thuật, vị giáo sư đưa cả lớp
xem bức tranh mô tả thân phận con người của Goya, họa sĩ nổi tiếng người
Tây Ban Nha.
Bức tranh mang tên Đánh nhau bằng gậy.
Trong bức tranh, Goya vẽ hai người nông dân đang xô xát nhau.
Mỗi người cầm trên tay một chiếc dùi cui sần sùi. Một người đang giơ dùi
cui để bảo vệ mặt mình.
Nền trời trong xanh không để lộ một nét gì nguy hiểm sắp xảy đến.
Người ta không đoán được trời sắp dông bão hay sáng rực nữa.---
Cả lớp nhốn nháo. Ai nấy đều lao nhao muốn phát biểu trước. Có sinh viên
nói đây là bức tranh diễn tả định luật bảo tồn của con người: “Đấu tranh
bảo tồn sinh mạng”.
Sinh viên khác: bức tranh diễn tả mục đích của con người là muốn hạnh
phúc vì hạnh phúc là đấu tranh. Sinh viên khác nữa lại phân tích: bức tranh
muốn diễn tả chân lý con người là động vật có lý trí, vì chỉ có thú vật mới
cắn nhau mà ở đây là thú vật có lý trí nên cắn nhau bằng gậy.---
Vị giáo sư ra hiệu cho cả lớp im lặng rồi bảo các sinh viên hãy quan sát thật
kỹ một lần nữa.
Cả lớp im ăng ắng.
Mãi một lúc sau ông mới chậm rãi nói: "Thoạt nhìn ai cũng nghĩ đây chỉ là
bức tranh tầm thường như những bức tranh khác. Thế nhưng có một chi tiết
nói lên tất cả ý nghĩa của bức tranh: hai người nông dân đang hằm hằm sát
khí để loại trừ nhau lại đang mắc cạn trong cồn cát. Từng cơn gió thổi đến,
cát bụi đang kéo tới phủ lấp hai người đến quá đầu gối mà hai người không
ai hay biết".---
Vị giáo sư ngừng lại hồi lâu rồi nói tiếp: "Goya muốn cho chúng ta thấy
rằng cả hai người nông dân này sắp chết. Họ sẽ không chết vì những cú dùi
cui giáng vào nhau mà do cát bụi đang từ từ chôn vùi họ.
Thế nhưng thay vì giúp nhau để thoát khỏi cái chết, họ lại cư xử chẳng