NHÛÄNG ÀIÏÌU BAÅN MUÖËN BIÏËT VÏÌ HOAÅT ÀÖÅNG GIÚÁI TÑNH NHÛNG NGAÅI HOÃI
25
http://ebooks.vdcmedia.com
bùæt àêìu coá kinh. Thöng thûúâng, tuöíi bùæt àêìu thêëy kinh nùçm trong
khoaãng tûâ 6 àïën 18 tuöíi, nhiïìu nhêët laâ tûâ 10 àïën 14 tuöíi.
Kinh nguyïåt thêåt sûå laâ gò?
Kinh nguyïåt laâ sûå kiïån sau cuâng cuãa möåt chuöîi daâi nhûäng
diïîn biïën phûác taåp àûúåc cú thïí thûåc hiïån vúái thúâi gian rêët chñnh
xaác. Caã tiïën trònh diïîn ra theo möåt kñch baãn chi tiïët do maáy tñnh
bïn trong soaån thaão. Chûúng trònh àûúåc kiïím tra liïn tuåc, vaâ àûúåc
cêåp nhêåt hoáa möîi thaáng. Mùåc duâ khoa hoåc tiïën böå, nhûng tri thûác
cuãa chuáng ta vïì lônh vûåc naây coân rêët êëu trô.
Àiïìu khiïín chu kyâ kinh nguyïåt cuäng tûúng àûúng vúái viïåc
phoáng phi thuyïìn (tûác laâ trûáng) vaâo cuâng luác maâ bïå phoáng àang
àûúåc xêy dûång. Àöìng thúâi, möåt baäi àaáp khöíng löì (tûác laâ tûã cung)
cuäng phaãi àûúåc chuêín bõ àïí "tay du haânh nhoã beá trong khöng gian
bïn trong" coá thïí trúã laåi dûúái möåt daång khaác - àaä thuå tinh. Caác giai
àoaån chuêín bõ cuäng àûúåc thûåc hiïån àïí thaáo gúä nhûäng gò àaä àûúåc
dûång nïn, nhùçm bùæt àêìu laåi tûâ vïët trêìy haâng thaáng. Àiïìu naây cuäng
giöëng nhû viïåc phaá huãy bïå phoáng phi thuyïìn vaâo ngaây möìng möåt
möîi thaáng àïí röìi xêy dûång laåi.
Khi chêëm dûát chu kyâ kinh nguyïåt, buöìng trûáng bùæt àêìu truát
kñch thñch töë nûä (chñnh laâ oestrogen) vaâo maáu. Sûå xuêët hiïån cuãa
oestrogen àûúåc baáo caáo lïn cho khu vûåc kiïím soaát trung ûúng, tûác
tuyïën yïn úã bïn dûúái naäo. Àïí àaáp laåi, trung khu kiïím soaát ra lïånh
"xuêët" möåt kñch thñch töë àïí yïím trúå, laâ FSH. FSH kñch thñch viïåc
gia tùng saãn xuêët oestrogen.Oestrogen coá taác duång taåo nïn sûå tùng
trûúãng nhanh cuãa lúáp loát trong cuãa tûã cung.
Trïn bïì mùåt cuãa buöìng trûáng, trûáng àûúåc lïn chûúng trònh
àïí phoáng trong thaáng àoá àaä úã trong tû thïë sùén saâng. Bêy giúâ,
progesterone, möåt kñch thñch töë nûä khaác, bùæt àêìu àûúåc tiïët ra. Khi
tuyïën yïn phaát hiïån àûúåc sûå hiïån hûäu cuãa progesterone, noá phaãn
ûáng bùçng LH, möåt kñch thñch töë àöëi xûáng. Phêìn lúán progesterone
àûúåc roát vaâo tûã cung, núi noá tùng cûúâng sûå chuêín bõ àaä àûúåc tiïën
haânh. Trung khu kiïím soaát liïn tuåc theo doäi mûác àöå cuãa kñch thñch
töë trïn khùæp moåi vuâng cuãa cú thïí. Khi tyã lïå FSH/LH àaåt àïën àiïím
túái haån, quaá trònh àïëm ngûúåc nhanh bùæt àêìu, vaâ trûáng àûúåc phoáng
vaâo khoang buång.
Sao laåi vaâo khoang buång? Noá khöng ài vaâo öëng dêîn trûáng
sao?
